Promovendi ronden hun proefschrift zelden binnen vier jaar af. Pas na zes jaar is meer dan de helft gepromoveerd. Een kwart gooit uiteindelijk de handdoek in de ring. Dat komt onder meer doordat promovendi na vier jaar geen geld meer krijgen, vermoedt UT-promovendus Victor de Graaff, de nieuwe voorzitter van het Promovendi Netwerk Nederland. 'Dat brengt promovendi in een onmogelijke positie.'
'Promovendi vragen na afloop van hun contract vaak een uitkering aan', zegt De Graaff. 'Maar als ze dan naar waarheid verklaren dat ze hun proefschrift willen afmaken, krijgen ze die niet. Dan zijn ze immers niet beschikbaar voor de arbeidsmarkt.'
Dus moeten ze interen op hun spaargeld. Of ze gaan een baan zoeken en proberen hun promotie in de avonduren af te ronden. Vaak lopen ze dan tegen problemen aan: hun promotor vertrekt, hun onderzoek raakt achterhaald... Of ze breken de promotie uiteindelijk af omdat ze niet meer gemotiveerd zijn.
Betere begeleiding en meer nadruk op planning
In sommige gevallen blijkt de promovendus uiteindelijk niet geschikt. Daarover zou ook eerder duidelijkheid moeten komen, vindt De Graaff. 'In het eerste jaar zou je moeten vaststellen of de promovendus zijn proefschrift in redelijke tijd zal kunnen afronden. Nu kijken universiteiten het vaak veel te lang aan.'
Het PNN wil onder meer met politici praten over de problemen van promovendi. 'Er moet een alternatief komen voor de ww-uitkering', vindt De Graaff. Er zijn wel universiteiten die het salaris doorbetalen, maar dat hangt ook sterk af van de positie waarin de vakgroep zich bevindt.
Verder moeten universiteiten promovendi beter begeleiden en meer nadruk op de planning leggen. Daar hoeft de overheid zich verder niet mee te bemoeien, vindt De Graaff, want dan zou het al snel op een kwaliteitskeuring gaan lijken. De Graaff ziet weinig in een accreditatiestelsel voor promotieopleidingen. 'Dan krijgen promovendi meer en meer een studentstatus. Promovendi zijn volgens ons geen studenten, maar medewerkers.'
Zelf gaat De Graaff zijn proefschrift zeker afmaken, zegt hij. Misschien zelfs binnen vier jaar. Hij promoveert inde Database Group van de faculteit EWI op een aanbevelingssysteem voor vakantiehuisjes op basis van gps-data en social media. 'Toepassingsgeïnspireerd onderzoek', noemt hij het.