'Mensen gaan toch gewoon studeren'

| Sandra Pool

‘Het is niet leuk, het doet even pijn, maar toch gaan de meeste mensen als het puntje bij paaltje komt, gewoon studeren’, zegt Hans Vossensteyn over het leenstelsel. Hij is deskundige op het gebied van onderwijsfinanciering en verbonden aan UT-kennisinstituut CHEPS.

Loopt Nederland met de invoering van het leenstelsel in de pas met andere landen?

‘Het is maar welke kant je opkijkt. Er zijn landen waar studenten veel meer lenen en er zijn landen waar men minder leent. We lopen wel meer in de pas met landen waarvan je het niet verwacht. In Nederland neemt in de huidige situatie 50% van de studenten een lening op. In de VS is dat 70%, in Engeland en Australië is dat 80%. In Zweden, Noorwegen en Denemarken leent 80 tot 90% van de studenten. In Nederland krijgt je vanaf de invoering in 2015 eenzelfde percentage als in laatstgenoemde landen.’

En hoe zit dat met het collegegeld?

‘Dat is in Nederland aan de hoge kant, maar het heeft mensen er niet van weerhouden om te studeren. Studenten gaan ook niet uitwijken naar het buitenland, naar België bijvoorbeeld. Het collegegeld is er wellicht lager, maar je behoudt gewoon je Nederlandse studiefinanciering. Het heen en weer reizen tussen je studentenstad en ouderlijk huis is duur, al met al levert het niet het nodige voordeel op.’

Wat vind jij als deskundige van het leenstelsel?

‘Heel goed en zeker de aanvullende maatregelen vind ik een slimme set. Mensen betalen voor hun eigen investering en daar waar nodig zijn uitzonderingen en aanvullende maatregelen. In die zin is het een eerlijker systeem.'

Maar je zit na het behalen van je diploma wel met een hoge studieschuld….

‘Daarom is het goed dat studenten een lange tijd hebben om het terug te betalen. En de meeste studenten verdienen dat later echt wel terug. De samenleving verandert. Ik had in mijn studietijd geen mobiele telefoon met een maandelijkse rekening van veertig euro. Waarom betaal je nu niet voor je eigen investering? Wie studeert, maakt later kans op een goede baan en ja, het is heel zielig dat je er een hoge studieschuld aan overhoudt, maar iedereen betaalt naar rato terug.'

Hoe zit het in andere landen met hoge studieschulden?

‘Andere landen bewijzen dat, als het puntje bij paaltje komt, mensen toch gaan studeren. In Engeland werd het collegegeld met 6000 euro verhoogd, van 3350 pond naar 9000 pond. Uiteindelijk gaan mensen toch wel studeren. De prestatiebeurs vonden destijds we ook heel erg. Nu is het normaal. In Amerika zie je de laatste tijd wel meer protest, maar daar is de situatie extremer. Het collegegeld is gemiddeld al 6500 euro per jaar. Daar komr eenzelfde bedrag bij als lening op jaar basis. Een schuld van vijftig tot honderdduizend euro is heel normaal. Die kant gaan wij niet op in Nederland.'

Kwestie van wennen dus…

‘Mensen hebben een aversie tegen risico’s en schulden . Ik begrijp dat het niet leuk is. Zeker als je het vergelijkt met voorgaande jaren. Het is even slikken. Studeren is minder aangenaam, pijnlijker, maar ze verdienen het later terug. Groot voordeel is dat studenten kunnen claimen dat het vrijgekomen geld weer teruggepompt wordt in het onderwijs. Ik raad ze aan dat ook zeker te doen.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.