Om het niveau van het onderwijs te bewaken hebben alle opleidingen een examencommissie. Die houdt bijvoorbeeld de toetsing in de gaten en buigt zich over klachten van studenten. De leden zouden onafhankelijk moeten zijn, maar hebben soms de schijn tegen.
Daar moet iets aan gebeuren, vindt Tom Hoven van de Landelijke Studenten Vakbond. Hij baseert zich op een peiling onder bijna driehonderd studenten, van wie er 29 in medezeggenschapsraden zitten. Een op de vier meent dat de commissie onafhankelijk is, de rest heeft zijn twijfels.
Waarom denken studenten dat de examencommissie soms partijdig is?
'De leden zijn natuurlijk docenten van de opleiding. Die kennen de opleidingsdirecteur en hun collega’s. Het is niet vreemd dat ze dan in de ogen van studenten verschillende petten op hebben. Maar het is wel een machtige en belangrijke instantie voor studenten, dus het is goed om die indruk weg te nemen.'
Waar klagen studenten dan over?
'Sommigen vinden het oordeel van de examencommissie niet transparant, of het duurt veel te lang voordat er een uitspraak is. Ook weten studenten soms niet dat ze de beslissing kunnen aanvechten bij de commissie van beroep voor de examens.'
Wat kun je eraan doen?
'In het hbo zit tegenwoordig overal iemand van buiten de opleiding in de examencommissie en volgend jaar gaan de universiteiten dat ook doen. Dat scheelt misschien. Het is ook een oude wens om een student in de examencommissie te hebben, die weet wat het is om aan de opleiding te studeren. Verder is het misschien goed om de examencommissie eens voor te stellen, bijvoorbeeld tijdens een college voor de eerstejaars. Dan weten ze ook bij wie ze voor een informeel gesprek terechtkunnen als ze een klacht overwegen.'
Is enige afstand van de studenten niet goed voor zo’n onafhankelijke commissie? Ze hoeven toch geen beste vriendjes te worden?
'Nee, ze hoeven misschien geen beste vriendjes te worden, maar de leden zijn nu wel vriendjes van hun collega’s en de managers. Althans, in de ogen van studenten. Het is niet erg om iets toegankelijker te worden. Nu zeiden sommige respondenten dat de examencommissie een ‘geheimzinnig orgaan’ is. Dat is ook niet de bedoeling.'
Het onderzoek is onder een beperkt aantal studenten. Hoeveel zegt het eigenlijk, denk je?
'Het zijn toch meer dan tweehonderd studenten van allemaal verschillende onderwijsinstellingen. Meer dan twee derde is wel eens met de examencommissie in aanraking gekomen. En de studenten van de medezeggenschap weten ook waar ze het over hebben. Het zegt genoeg, al is het een klein onderzoek.'
