In het huidige onderwijsstelsel gaat veel talent verloren, waarschuwde de Onderwijsinspectie in haar vorige week verschenen jaarverslag. En dus is het volgens het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO), de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb) en de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs (JOB) hoog tijd voor ‘radicale en structurele veranderingen’.
Te vroeg
‘Uit de Staat van het Onderwijs blijkt dat de keuze voor de peuterspeelzaal al op jonge leeftijd de kansen bepaalt in het onderwijssysteem’, schrijven de studentenorganisaties in een reactie. Leerlingen worden te vroeg gedwongen om keuzes te maken, wat volgens hen een van de belangrijkste oorzaken van kansenongelijkheid is.
‘Het hoger onderwijs is het eindstation van de ongelijkheid, maar de kiem van dat probleem wordt al veel eerder gelegd’, zegt ISO-voorzitter Jan Sinnige. Daarom stelt hij samen met zijn collega’s van LSVb en JOB voor om de basisschool een jaar te verlengen.
Opschuiven
Of dat bijvoorbeeld een extra kleuterjaar moet worden of juist een ‘groep negen’, weet Sinnige nog niet: ‘Maar het is wat ons betreft wel duidelijk dat de selectie voor het voortgezet onderwijs een jaar moet worden opgeschoven.’
Het is ook nog even de vraag op welke manier vmbo’ers en havisten – die meestal nog minderjarig zijn als ze aan hun vervolgopleiding beginnen – tot hun achttiende op de middelbare school moeten worden gehouden. Maar dat het moet, staat volgens Sinnige wel vast. ‘In de huidige situatie zit je nu het kortst op school als je, even oneerbiedig gezegd, het laagste onderwijsniveau volgt. Dat is toch raar?’
Langere havo
Het idee om de middelbareschooltijd te verlengen, is niet nieuw. Vorig jaar hield Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen, al een pleidooi voor de zesjarige havo. Dat ging een aantal Friese onderwijsinstellingen wat ver; zij kwamen in maart met een manifest waarin ze een schakeljaar bepleitten voor havisten die het nodig hebben.
Sinnige vindt die plannen sympathiek, maar wil zich er niet op voorhand bij aansluiten. ‘Belangrijk is in elk geval dat alle maatregelen samenhangen. Het heeft geen zin om te zeggen: ‘we doen dit nu alvast, en dan zien we de rest later wel.’’
Daarom willen de drie organisaties voor de praktische uitvoering van hun ideeën graag met de politiek om de tafel. ‘Een aanpak over de sectoren heen is nodig. Wij helpen de nieuwe minister graag een handje’, zeggen de drie studentenorganisaties. Dit najaar willen ze een volledig plan tegen kansenongelijkheid presenteren.
