Hoe kan het dat zo weinig mensen binnen de academische wereld de Brexit zagen aankomen?
‘Ik denk dat de academische wereld heel weinig in aanraking komt met mensen die tegen de EU zijn. Brexit is mede beslist doordat honderdduizenden mensen gingen stemmen die al dertig jaar niet meer stemden. Een groep die niet in de academische wereld gerepresenteerd is, lijkt me.’
Je hoort vaak: iedereen zit in zijn eigen bubbel, mensen begrijpen elkaar niet meer. Is de UT, of breder, de academische wereld, ook zo’n bubbel?
‘Vast wel. 'Bubbel' is vaak gewoon een ander woord voor wat sociologen een 'veld' noemen; een samenhangend geheel van praktijken en geschreven en ongeschreven regels, plus de mensen die daarbij horen en zich de aannames van dat veld hebben eigengemaakt om erin te functioneren.’
Maar wetenschap gaat toch over objectieve kennis?
‘Objectieve kennis? In de natuurwetenschappen wellicht, maar zo in de twaalfde minuut van je eerste college in je eerste jaar leer je bij sociale wetenschappen, en als het goed is ook bij de alfawetenschappen, dat objectiviteit een gevaarlijke fictie is. Bij economie zijn ze hierover trouwens nog in ontkenning, arme stakkers.’
Wat kan de UT doen om uit de bubbel te breken?
‘Volgens mij ligt de vraag een niveau dieper, namelijk: is het werkelijk zo dat mensen in zo'n bubbel leven? Ze hebben buiten hun werk toch ook nog een sociaal leven waarin ze anderen treffen? Wat wel echt speelt, en door het woord bubbel wordt verhuld, is dat we weer een klassenmaatschappij aan het worden zijn. Een samenleving waar mensen uit eenvoudige milieus doorslaggevend minder kansen krijgen dan die uit de middenklasse, en waarin beide klassen elkaar nog heel weinig treffen. Dat zou je moeten proberen te doorbreken, maar ik weet niet of de UT zo gestratificeerd is.’
Samen met UT-onderzoeker Joost van den Akker gaat Joris Luyendijk in gesprek over de Brexit. De lezing is op dinsdag 23 januari in de Vrijhof en begint om 19.30. De avond is gratis voor studenten, andere bezoekers betalen vijf euro.
