Deze week zijn de uitkomsten van de Nationale Studenten Enquête 2018 verschenen, waarin tienduizenden studenten hun mening geven over allerlei aspecten van het onderwijs. Ze oordelen ook over hun docenten: zijn ze bereikbaar, zijn ze deskundig?
Zowel in het hbo als in het wetenschappelijk onderwijs blijkt een kleinschalige opleiding de hoogst gewaardeerde docenten in huis te hebben, heeft de redactie van de Keuzegidsen voor het hoger onderwijs uitgezocht op verzoek van het HOP.
Aan de universiteit gaat het om opleidingen Keltisch (Utrecht), theologie (Groningen), minderheden en meertaligheid (Groningen) en Griekse en Latijnse taal en cultuur (Vrije Universiteit).
In het hbo gaat het om ArtEZ Toneelschool en de opleidingen tot danser of docent van dansacademie Lucia Marthas. Ook twee particuliere opleidingen scoren hoog met hun docenten: international business & entrepreneurship (EuroCollege Hogeschool) en marketing & communicatie (The New School).
Plusjes
Zo staat het straks niet in de Keuzegids, want die geeft liever plusjes: drie plusjes is het hoogst haalbare. Maar als je toch even achter de komma kijkt, behalen twee opleidingen dus de allerhoogste scores.
‘Wat leuk om te horen, dat is fantastisch’, zegt Nike Stam, docent van de opleiding Keltisch. Ook Ernst Braches, hoofd van de ArtEZ-theateropleiding, vindt het goed nieuws: ‘Van Artez krijgen wij altijd tompoucen, ik hoop dat dat nu weer gaat gebeuren.’
En de verklaring? Het zijn kleine opleidingen met zeer gemotiveerde studenten en docenten, menen ze allebei. Stam: ‘We kennen alle studenten en zijn heel bereikbaar, het valt ons ook op als het even niet zo goed gaat met een student. En Keltisch is een klein vakgebied: we hebben jaarlijks zes à tien eerstejaars studenten die het allemaal ontzettend leuk vinden en graag naar onze verhalen luisteren.’
Studenten van de toneelschool zijn ook heel gemotiveerd, vertelt Braches, tevens docent tekstbehandeling. ‘Ze hebben een uitgebreide selectie doorlopen en moeten op de top van hun kunnen presteren. Ze zijn erg ambitieus en hun docenten zijn dat ook. Veel docenten werken hier een halve dag in de week en zijn daarnaast zelf acteur of regisseur. Onze jongste docent is 27 jaar, maar we hebben ook iemand van 63 jaar. Het is heel divers en we vragen ons steeds af of het onderwijs nog actueel is, of we nog aansluiten op het werkveld.’
Kleinschalig
Toch is kleinschaligheid niet zaligmakend, zegt directeur Frank Steenkamp van de Keuzegidsredactie. ‘Er zijn ook kleine opleidingen waar docenten met hun hoofd bij het onderzoek zitten en het onderwijs ‘ernaast’ doen. Dat merken studenten ook wel.’
Maar als docenten lager scoren, ligt dat niet altijd aan die docenten zelf, relativeert hij. ‘Een lage score kan komen doordat een opleiding grootschalig is en studenten niet het gevoel hebben dat docenten er speciaal voor hen zijn. Vaak zijn er dan ook andere dingen mis, zoals de informatievoorziening en de roosters.’
Steenkamp vindt de scores vooral interessant als ze in korte tijd veranderen. ‘Soms komt dat door onderwijsvernieuwing die niet goed lukt: dan moeten deskundige docenten bijvoorbeeld een coachende rol spelen die hun niet bevalt en wordt het vlees noch vis. Daar kun je iets aan doen.’
Uitschieters
In het hbo zijn er overigens meer uitschieters naar boven en beneden dan in het wo, zegt directeur Frank Steenkamp van de Keuzegids. Aan de onderkant van de lijst staan iets grotere opleidingen, zoals ict en bedrijfskunde in het hbo. In het wetenschappelijk onderwijs belanden opleidingen kunstmatige intelligentie, tandheelkunde en civiele techniek onderaan.
Dit najaar verschijnen de nieuwe Keuzegidsen, die onder meer gebruikmaken van de nieuwste scores in de Nationale Studenten Enquête: in september de Keuzegids HBO 2019 en in november de Keuzegids Universiteiten 2019.
