Als het aan het kabinet ligt, gaat de rente op studieschulden vanaf 2020 omhoog. Die wordt dan gekoppeld aan de 10-jaarsrente op staatsleningen. Oud-studenten met een gemiddelde lening (21 duizend euro) en een bovenmodaal inkomen zijn dan na 35 jaar aflossen ruim 5.000 euro meer kwijt. Het plan moet de schatkist uiteindelijk zo’n 226 miljoen euro per jaar opleveren.
De antwoorden van minister Van Engelshoven op een nieuwe ronde kritische vragen van sentoren klinken bekend. Ze wijst er opnieuw op dat de renteverhoging geen invloed heeft op de doorstroom en ook niet op de huidige studenten. ‘Het heeft pas effect zodra afgestudeerden hun studieschuld af gaan betalen.’
Stress
Maar kan het niet zo zijn dat de huidige student dat anders beleeft en dat de renteverhoging wél tot stress kan leiden, wilde GroenLinks weten. De minister hamert op de terugbetaalvoorwaarden waarbij rekening wordt gehouden met het inkomen. De renteverhoging verandert daar niets aan. Studenten hoeven zich daar dus niet onnodig zorgen over te maken, aldus Van Engelshoven.
De fracties van PvdA en 50PLUS zetten vraagtekens bij de door de minister aangehaalde Monitor Beleidsmaatregelen. Daar blijkt volgens haar uit dat leenaversie geen doorslaggevende reden is om niet te gaan studeren. Maar hoe representatief is die monitor eigenlijk? Daarin zijn namelijk jongeren bevraagd die al de keuze hebben gemaakt om te studeren en niet degenen die nog moeten kiezen.
Maar volgens de minister waren jongeren met een havo- of vwo-diploma al eerder bevraagd. De studiefinanciering werd door hen slechts ‘in geringe mate’ genoemd als reden om niet verder te studeren, aldus Van Engelshoven.
Aanvullende beurs
GroenLinks-senatoren zijn bezorgd over de politieke houdbaarheid van het leenstelsel als de kansengelijkheid en toegankelijkheid in gevaar komen. De minister benadrukt nog maar eens dat studenten gebruik kunnen maken van een studielening, een ov-kaart en eventueel een aanvullende beurs. Ze wil die niet verhogen of voor een grote groep beschikbaar stellen.
Ook ziet ze niets in het voorstel om als compensatie de rente op studieschulden fiscaal aftrekbaar te maken. Dat kost te veel geld en staat volgens de minister haaks op de ambitie om het belastingstelsel juist te vereenvoudigen.
Eind deze maand praat de Eerste Kamer verder over het wetsvoorstel. Studentenorganisaties doen er ondertussen alles aan om senatoren te overtuigen tegen het plan te stemmen. Vanmiddag is er een protestmars in Amsterdam en een petitie tegen de renteverhoging is inmiddels al meer dan 100.000 keer ondertekend.
