In februari 2018 ontving de Onderwijsinspectie signalen over ‘onregelmatigheden’ op de internationale campus van NHL Stenden in Qatar. Er zou sprake zijn van tentamenfraude, corrupt personeel en studenten die extra herkansingen en studiepunten cadeau kregen. Meerdere Qatarese studenten zouden een Nederlands diploma hebben gekregen terwijl ze slecht Engels spraken en niet voldaan hadden aan de toelatingsvoorwaarden.
onderzoek
De Onderwijsinspectie deed tussen 2011 en 2014 ook al onderzoek naar de buitenlandse vestigingen van (toen nog) Stenden Hogeschool. De instelling biedt toerisme- en hotelopleidingen in Qatar, Zuid-Afrika, Thailand en Indonesië. Uit het rapport bleek destijds dat de inhoud, begeleiding en beoordeling van het praktijkgedeelte en de afstudeerprocedures niet voldoende waren gewaarborgd. In totaal 259 buitenlandse studenten kregen tussen 2005 en 2011 onterecht een getuigschrift. Stenden werkte volgens minister Van Engelshoven hard aan oplossingen en voldeed in 2014 weer aan de eisen van de inspectie.
De inspectie besloot de misstanden te onderzoeken, maar stuitte al gauw op een probleem: hoger onderwijs in het buitenland valt niet onder haar toezicht. Ze richtte zich daarom alleen op de vraag of de Nederlandse diploma’s volgens de regels zijn uitgegeven. Het antwoord daarop is: nee. ‘We zien onvoldoende waarborgen voor het eindniveau van het Nederlandse getuigschrift dat wordt verstrekt aan studenten van de Qatarese vestiging’, aldus het rapport.
25 procent-eis
NHL Steden voldoet volgens de inspectie niet aan alle regels die gelden voor Nederlandse opleidingen in het buitenland. Ook zou de onafhankelijkheid van de examencommissie in het geding zijn. Bovendien houdt de hogeschool zich niet aan de 25 procent-eis, die instellingen verplicht om minimaal een kwart van het onderwijs in Nederland te verzorgen. Volgens de inspectie heeft slechts 10 procent van de gediplomeerde Qatarese studenten de benodigde 60 studiepunten in Nederland behaald. Uit het onderzoek van de inspectie bleek echter niet dat studenten zijn toegelaten waarvan de vooropleiding te laag was.
In een reactie op het inspectierapport zegt NHL Stenden Hogeschool de kritiek ter harte te nemen. ‘Nu er onvoldoende kwaliteitsborging blijkt te zijn, grijpen we in en stoppen we met Nederlandse diploma’s in Qatar’, aldus collegevoorzitter Erica Schaper. Studenten krijgen voortaan een lokaal Qatarees diploma.
De hogeschool komt dit najaar met plannen voor een nieuwe aanpak en gaat op verzoek van de inspectie aanvullend onderzoek laten doen naar de misstanden. De commissie van onderwijskeurmeester NVAO die de opleiding Hotelmanagement van NHL Stenden onderzoekt, kijkt bovendien kritisch naar het niveau van de eindwerken van studenten die een deel van hun opleiding in Qatar hebben gevolgd. Op basis van dit alles oordeelt de inspectie of er mogelijk onterecht Nederlandse diploma’s zijn verleend aan studenten in Qatar.
Aanscherpen
Minister Van Engelshoven ziet aanleiding om de regels voor onderwijs in het buitenland opnieuw te bekijken: ‘De casus NHL Stenden laat zien dat de regels op verschillende manieren geïnterpreteerd kunnen worden.’ Ze overweegt twee opties: de 25 procent-eis aanscherpen of helemaal afschaffen. Op dit moment neigt ze naar de tweede optie, maar ze wil eerst helder in beeld hebben wat de gevolgen zijn ‘voor individuele instellingen, maar ook in het algemeen voor de mogelijkheden om onderwijs in het buitenland te verzorgen.’
Sinds 2018 is het voor Nederlandse onderwijsinstellingen mogelijk om een volledige opleiding in het buitenland op te zetten. De opleiding is dan een nevenvestiging. Instellingen krijgen alleen toestemming op voorwaarde dat de NVAO en de Onderwijsinspectie toegang hebben tot de buitenlandse vestiging. Volgens Van Engelshoven geeft deze wet- en regelgeving ‘aanzienlijk meer waarborgen’ dan de 25 procent-eis.
