Voor een publiek van mbo-studenten sprak minister Ingrid van Engelshoven zaterdag in Eindhoven over het belang van vrijheid. Het ging over camera’s op straat, de Tweede Wereldoorlog en nog veel meer.
Toen wilde een studente in het publiek weten of het afschaffen van de basisbeurs geen belemmering was voor de vrijheid van jongeren om door te studeren. Ze kreeg een groot applaus.
Stapeling
‘Als je er heel feitelijk naar kijkt, dan zou je kunnen zeggen: er is niet zo veel aan de hand. En toch is er wel iets aan de hand’, antwoordde de minister. ‘Wat zien we? Er is op jullie generatie een soort stapeling van factoren aan het ontstaan die maakt dat mensen enorme druk en belemmeringen ervaren.’
Ze wees naar het gebrek aan woningen. ‘Ze zijn duur en ze zijn er niet. Dat is een grote onzekerheid.’ Bovendien ligt er in het hoger onderwijs een grote druk op studenten om het eerste studiejaar in één keer te halen, voegde ze eraan toe. En dan moeten jongeren ook nog lenen voor hun opleiding.
Jonge mensen maken zich daar enorme zorgen over, erkende de minister. Toezeggingen deed ze niet. Ze laat de kwestie onderzoeken. Misschien moet er iets gebeuren aan de aanvullende beurs, speculeerde ze. ‘Dat kan.’
Basisbeurs terug?
Het leenstelsel heeft de wind tegen. Steeds meer partijen in de Tweede Kamer willen de basisbeurs weer terug, ook voormalig voorstanders GroenLinks en PvdA. Van Engelshoven (D66) ziet er weinig in. ‘Voor de mensen die hem echt nodig hadden was de basisbeurs helemaal niet zo goed’, zei ze. ‘Er moest ook bij geleend worden en het telde zwaarder mee in je hypotheek. Als ik sec kijk naar de bedragen, is het een niet per se beter dan het ander.’
Dezelfde studente had ook – met grote nadruk – gevraagd naar jongeren zonder verblijfsvergunning, die niet mogen studeren: hoe zit het met hun vrijheid? Die vraag leek de minister vergeten na haar antwoord over het leenstelsel en ook de gespreksleider kwam er niet meer op terug.
Het optreden van de minister was de aftrap van het Nationaal Gesprek over Vrijheid, dat debatcentrum De Balie, Nationaal Comité 4 en 5 mei en vfonds samen met de MBO Raad zijn gestart. Op 75 scholen door heel Nederland gaan allerlei politici, CEO’s en topbestuurders met studenten in gesprek.
