In zes bondige pagina’s zet de eerbiedwaardige Royal Society op een rij hoe succesvol en internationaal de Britse wetenschap is. Van Europees geld tot wereldwijde samenwerking, het staat er allemaal in. Maak het niet stuk met een Brexit, is de waarschuwing.
Veel onderzoekers aan Britse universiteiten komen uit een andere EU-lidstaat, onderstreept het wetenschapsgenootschap bijvoorbeeld. Wat gaan die mensen na de Brexit doen? Ze kunnen hun carrière makkelijk ergens anders voorzetten en dat gaat ten koste van de leidende positie van de Britse wetenschap.
Zorgen
Als voorbeeld van zo’n internationale onderzoeker noemt het pamflet de Nederlandse wetenschapper Steven Spoel, hoofd van de onderzoeksgroep moleculaire plantwetenschappen aan de University of Edinburgh. We belden hem en hij blijkt zich inderdaad grote zorgen te maken over de gevolgen van de Brexit.
‘Mijn lab is grotendeels afhankelijk van Europese beurzen’, vertelt hij. ‘Na een harde Brexit hebben we geen toegang meer tot programma’s van de European Research Council.’ En dat maakt het werk lastig.
Aan het koffiezetapparaat was Brexit ooit het gesprek van de dag, maar dat is allang niet meer zo. ‘Het duurt al zo lang. Je kunt er weinig meer over te zeggen, behalve als er weer wat gebeurt.’
Impact
Maar impact heeft de Brexit nu al, zegt hij. Hij en zijn collega’s houden bijvoorbeeld rekening met dichte grenzen als er geen ‘deal’ komt. De bevoorrading van het laboratorium kan in het geding komen. ‘Telkens als er weer een nieuwe deadline nadert, beginnen wij te hamsteren.’
In zijn onderzoekgroep werken nu een Amerikaan, Braziliaan, Chinees, Japanner en een Spanjaard. ‘Dat zijn niet veel wetenschappers uit de EU, maar het wisselt nogal. Er is net een andere Spanjaard weggegaan.’ Zelf verhuisde hij in 2001 uit Nederland naar de Verenigde Staten en sinds 2008 werkt hij in Groot-Brittannië.
Rekruteren
Zou hij zelf weggaan vanwege de Brexit? Voor een onderzoeksleider is het nog niet zo makkelijk om naar een ander land te gaan, zegt Spoel. ‘Maar voor onderzoekers die bij mij werken, geldt dat natuurlijk niet. Die kunnen elders ook aan de slag.’
En hij heeft weleens een aanbieding uit een ander land gekregen. Hij is er alleen niet op ingegaan. ‘Ik ken wel collega’s die vertrokken zijn. Andere landen zitten niet stil. Ze zien de Brexit en beginnen actief te rekruteren. Onlangs ging er nog iemand naar Zwitserland.’
In principe wil het VK de Europese Unie op 31 oktober verlaten, maar het zou zomaar kunnen dat er opnieuw uitstel komt.
