De coronacrisis teistert de economie. Winkels zijn gesloten, evenementen zijn afgelast en de beurzen zakken in. Wat betekent dit voor de portemonnee van een student?
Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) onderzoekt elke paar jaar de financiële situatie van hbo- en wo-studenten. De grootste uitgavenposten zijn uiteraard vaste lasten zoals huur en boodschappen (voor wie op zichzelf woont), en collegegeld.
Dagje uit
Maar hoe zit het met ‘niet verplichte’ maandelijkse uitgaven? Door de coronacrisis valt er op dat gebied immers nog maar weinig te beleven.
Welke student kan nu bijvoorbeeld nog een beetje fatsoenlijk uitgaan, naar het café, de club of de bioscoop? Vóór de coronacrisis gaven studenten hier volgens het Nibud maandelijks gemiddeld 47 euro uit. Ze gingen ook graag uit eten, voor 37 euro per maand, of een dagje uit naar een pretpark, sauna of dierentuin, voor 27 euro.
Deuk
De dagelijkse boodschappen gaan gewoon door, maar studenten kopen nu waarschijnlijk minder drankjes en snacks ‘tussendoor’. Volgens het Nibud kost hen dit normaal gesproken gemiddeld 30 euro per maand.
En vergeet de uiterlijke verzorging niet: studenten gaven 14 euro per maand uit aan de kapper of schoonheidsspecialist. Tot slot sloegen ook vakanties een flinke deuk in het maandelijkse budget: 83 euro.
Betekent dit dat studenten zich de komende tijd rijk mogen rekenen en iedere maand ruim tweehonderd euro zullen besparen?
© HOP. Bron: Nibud.
Begroting
Niet helemaal, zegt woordvoerder Karin Radstaak van het Nibud. ‘Ik kan me voorstellen dat het enigszins compenseert, maar studenten gaan op deze crisis zeker geen winst maken. Gemiddeld zullen veel huishoudens er juist op achteruit gaan.’
Van minister Van Engelshoven mogen studenten meer lenen, als ze in de problemen komen. Maar is dat verstandig?
Het advies van het Nibud is: neem eerst je financiën onder de loep en breng je inkomsten en uitgaven in kaart. ‘Maak om te beginnen een begroting‘, zegt Radstaak. ‘Wat verwacht je de komende maanden aan inkomsten en wat zullen je uitgaven zijn? Hoe pakt dat uit?’
Maaltijdbox
Studenten die onderaan de streep in de min staan, moeten op zoek naar aanpassingen. ‘Als je op kamers woont, kun je aan je vaste lasten waarschijnlijk niet veel doen’, zegt Radstaak. ‘Maar misschien kun je wel een goedkoper telefoonabonnement nemen of heb je nog geen zorgtoeslag aangevraagd.’ Ook andere abonnementen zouden (tijdelijk) kunnen worden stopgezet, bijvoorbeeld voor de sportschool, de bioscoop of een maaltijdbox.
Kunnen daarnaast de dagelijkse boodschappen niet goedkoper? ‘Als je gehaast boodschappen doet, heb je snel de neiging om producten te pakken die duurder zijn. Neem nu de tijd om goed uit te zoeken wat het goedkoopst is, of ga naar een voordeelsupermarkt.’
Noodfonds
Radstaak raadt ook aan om belastingaangifte te doen. ‘Als je geld terugkrijgt, kan je daarmee mogelijk weer een tekort opvangen. Doe de aangifte voor 1 april, des te sneller staat het geld op je rekening.’
En tot slot: check je arbeidscontract. ‘Ook voor oproep- en uitzendkrachten geldt dat werkgevers gebruik kunnen maken van het noodfonds van de overheid’, zegt Radstaak. ‘Dat betekent dat je mogelijk toch een deel van je salaris kunt ontvangen.’
Compensatie
Want gemiddeld zijn studenten voor een fors deel van hun inkomen nog altijd afhankelijk van hun bijbaan. Een student die nog thuis woont, heeft volgens het Nibud gemiddeld 641 euro per maand te besteden. Hiervan bestaat meer dan de helft (364 euro) uit inkomsten van een bijbaan. Een student die op zichzelf woont, heeft aanzienlijk meer te besteden: 1116 euro. Ongeveer 440 euro daarvan verdient hij of zij door te werken.
Maar nu verliezen dus veel studenten hun bijbaan door de coronacrisis. Niet voor niets trekken de Landelijke Studentenvakbond en FNV Young & United aan de bel. Zij stellen dat werkgevers studenten met onzekere contracten in dienst moeten houden. Ze kunnen daarvoor compensatie aanvragen uit het noodfonds.
