Universiteiten en hogescholen in Europa werken hard om hun onderwijs overeind te houden, maar door de coronacrisis loopt het dit jaar allemaal toch net even anders. Ook bij uitwisselingen gooit het virus roet in het eten.
Dit blijkt uit het nieuwe onderzoeksrapport ‘Student exchanges in times of crisis’. Medio maart zette het Erasmus Student Network (ESN) hiervoor een enquête uit onder 21.930 uitwisselingsstudenten, waaronder 326 Nederlanders. De respondenten waren vooral afgereisd naar Spanje (3.978), Portugal (2.433) en Duitsland (2.309). Nederland was gastland voor 468 studenten.
Momentopname
Uit de respons op de enquête, die een kleine twee weken kon worden ingevuld, bleek dat in maart al steeds meer uitwisselingsstudenten terug naar huis keerden. In het buitenland liepen ze tegen allerlei praktische problemen aan. Ze konden niet reizen of hadden weinig toegang tot Engelstalige informatie over de lokale coronamaatregelen. Sommige studenten konden zelfs maar moeilijk aan eten of sanitaire producten te komen, of hadden opeens geen verblijfplaats meer.
Eind maart zat 40 procent van de uitwisselingsstudenten dan ook weer thuis. Van de Nederlandse respondenten was toen zelfs 70 procent al terug, laat het ESN weten. De enquête blijft een momentopname; inmiddels liggen de percentages waarschijnlijk nog hoger.
Tegelijkertijd gaf tweederde van de respondenten aan dat hun uitwisseling vooralsnog wél gewoon door zou gaan, bijvoorbeeld omdat zij konden overstappen op online onderwijs. Sommige studenten keren dus terug naar hun thuisland, maar blijven daar wel vakken volgen bij hun gastuniversiteit.
Voor in elk geval een kwart van de respondenten zat het uitwisselingsavontuur er eind maart wel echt op, blijkt uit de enquête. Dit kan zijn omdat zij zelf besloten om te stoppen, of omdat dit moest van hun universiteit of overheid.
Beurs
Studenten vragen zich af wat dit allemaal betekent voor hun Erasmusbeurs. Voor veel respondenten van de ESN-enquête (65 procent) was dit eind maart nog onduidelijk. Slechts een kwart wist zeker dat de beurs geheel of gedeeltelijk behouden bleef.
Door de coronacrisis is een uitzonderingssituatie ontstaan, valt te lezen op de website van Erasmus+. Uitwisselingsstudenten die hun studie of stage online kunnen voortzetten, mogen hun beurs daarom behouden. Het maakt niet uit ze dit vanuit Nederland of vanuit het gastland doen. Voor uitwisselingen die eerder zijn afgebroken, bepaalt de instelling wat er met de beurs gebeurt, ‘op een consistente en beleidsmatige manier’.
Meer lenen
Regeerpartij D66 vroeg vorige maand al aandacht voor Nederlandse studenten in het buitenland. Worden ze gecompenseerd voor eventuele studievertraging, wilde de partij weten.
Studenten zullen door het afbreken van hun uitwisseling tegen allerlei vragen aanlopen, antwoordde minister Van Engelshoven. Als ze in geldproblemen komen, kunnen ze meer lenen bij DUO.