Docenten en andere medewerkers doen hun uiterste best, maar toch: allerlei studenten gaan in de coronacrisis studievertraging oplopen, bijvoorbeeld omdat ze geen stage kunnen lopen of geen practica kunnen doen. Het is een kwestie van overmacht. Hun opleiding is even niet ‘studeerbaar’.
In zo’n geval kunnen studenten volgens de wet geld aanvragen bij het zogeheten ‘profileringsfonds’. Hogescholen en universiteiten zien het met angst en beven tegemoet: hoe duur gaat deze crisis worden? Hoeveel studenten moeten ze straks uitbetalen?
Scheutig
Het is de vraag of er echt een stormloop op het geld komt. Het profileringsfonds is bij studenten zo goed als onbekend en er zijn bovendien allerlei opmerkelijke voorwaarden waaraan ze moeten voldoen voordat ze recht hebben op steun.
Vaak moet je binnen twee of drie maanden laten weten dat je studievertraging oploopt. Bij de Universiteit Leiden moet je zelfs binnen een maand melden dat er een probleem is. Wie te laat is, vist wellicht achter het net of krijgt minder vergoeding.
Geen hbo’ers
Er zijn meer opvallende voorwaarden. Sommige universiteiten willen bijvoorbeeld geen hbo’ers helpen. Die moeten zichzelf maar redden als ze studievertraging hebben, blijkt uit de regels van hun profileringsfonds.
Dat gebeurt bijvoorbeeld bij Tilburg University. Studenten met een hbo-diploma komen daar ‘per definitie’ niet in aanmerking voor financiële compensatie als zij vertraging oplopen in de premaster- of masterfase. Ook de Erasmus Universiteit heeft zo’n soort clausule.
Het is zeer de vraag of ze dat voorbehoud mogen maken, want in de wet staat er niets over. Daar gaat het gewoon over alle ingeschreven studenten die het wettelijk collegegeld betalen. Als voormalig hbo’er zou je het kunnen aanvechten.
Hogescholen vertellen in de FAQ’s over het coronavirus vaak wel dat ze zich bij studievertraging moeten melden bij hun studieloopbaancoach, maar er staat niet dat ze dan een financiële tegemoetkoming kunnen krijgen.
Kleine kier
De Landelijke Studentenvakbond ‘zal niemand afraden om alvast geld aan te vragen’, zegt voorzitter Alex Tess Rutten. ‘Zeker als je ziek bent of mantelzorger bent. En inderdaad ook als je studievertraging oploopt.’ Maar ze hoopt toch dat er snel goede landelijke afspraken komen. ‘Daar heeft iedereen profijt van.’
De deur staat bij het ministerie op een kleine kier, zegt Rutten. ‘Als je eenmaal moet toegeven dat studenten geneeskunde in deze tijd studievertraging oplopen, dan ontkom je er niet aan dat het ook voor andere studenten kan gelden. OCW zou met een tegemoetkoming aan de instellingen moeten komen.’
Sinds 2010
De profileringsfondsen bestaan sinds 2010. In de politiek heerste een mode om zulke dingen aan de instellingen zelf over te laten. Die mochten allemaal zelf bepalen hoe gul ze voor hun topsporters, studentbestuurders en door pech getroffen studenten zouden zijn. Daarmee konden ze aan hun ‘profiel’ werken, als onderdeel van hun marketing. Vandaar de naam: profileringsfonds. In de praktijk heeft het zo niet uitgepakt.
In principe zit er altijd genoeg geld in de pot, want er is geen maximum. Iedereen die volgens de regels van de instelling recht heeft op compensatie, moet die ook echt krijgen. De universiteit of hogeschool kan niet tussentijds de regels in het nadeel van studenten aanpassen. Dus de coronacrisis kan flink in de papieren lopen.
Minister
Het schijnt dat minister Van Engelshoven binnenkort iets gaat zeggen over financiële steun aan vertraagde studenten, maar haar woordvoerder wil dat niet bevestigen en er al helemaal niet op vooruitlopen. ‘We kijken de hele tijd naar de maatregelen en knelpunten om te zien waar we nog iets moeten aanpassen’, laat hij weten.
Erg scheutig klonk ze tot nog toe niet. In de ‘veelgestelde vragen’ over corona en het hoger onderwijs op de website van het ministerie valt er niets over te lezen.
