Promoveren en tegelijkertijd zorgen voor iemand met een chronische ziekte of beperking: dat valt niet mee, concludeerden onderzoekers van de Universiteit Leiden in maart. Bijna driekwart van de ‘mantelzorgpromovendi’ ervaart constante stress en de helft heeft last van slaapgebrek.
Maar wie kan daar iets aan veranderen: de universiteiten, of de promovendi zelf? Verreweg de meeste promovendi stellen hun begeleider niet op de hoogte van hun zorgtaken, ontdekten de onderzoekers. Tegelijkertijd weten zij vaak niet dat zij recht hebben op zorgverlof. Het CDA stelde er Kamervragen over.
Deze promovendi moeten goede ondersteuning krijgen, vindt ook minister Van Engelshoven. Ze wil dat universiteiten mantelzorg beter bespreekbaar maken én dat zij promovendi wijzen op de mogelijkheid om zorgverlof op te nemen. Dat heeft ze aangekaart bij koepelvereniging VSNU, laat ze de Kamer weten. Anderzijds mogen promovendi van de minister best wat vaker om hulp vragen bij hun begeleider.
Valide reden
Maar dat is niet altijd even makkelijk, zegt voorzitter Lucille Mattijssen van het Promovendi Netwerk Nederland (PNN). ‘Als je begeleider een streber is die niet zit te wachten op mensen die om wat voor reden dan ook niet kunnen werken, dan heb je als promovendus pech. Sommige begeleiders doen zelfs moeilijk over zwangerschappen. Ja, die mensen bestaan helaas.’
Mattijssen vindt het goed dat de minister het bij de VSNU onder de aandacht heeft gebracht. ‘Een signaal van bovenaf kan hier echt bij helpen. Er moet een omgeving worden gecreëerd waarin je als promovendus over je zorgtaken in gesprek durft te gaan.’
Zwart op wit
De Leidse onderzoekers wezen er nog op dat eventueel opgenomen zorgverlof na afloop niet aan het promotietraject kan worden toegevoegd. Volgens de minister lost dat zich doorgaans wel op. ‘In veel gevallen is het mogelijk om het promotietraject te verlengen’, schrijft ze. ‘Dit is afhankelijk van de situatie en wordt van geval tot geval bekeken.’
Mattijssen van het PNN ziet het liever zwart op wit, zoals al het geval is bij zwangerschaps- of ouderschapsverlof. ‘Officieel gaat het opnemen van zorgverlof nu nog ten koste van je promotietraject. Het zou goed zijn als dit wordt gewijzigd in de cao. Zeker met het oog op de huidige coronacrisis.’
