‘Heel fijn om de deur van het onderwijs hier weer op een kier te zetten’, zei de minister in het LUMC, het academische ziekenhuis van Leiden. In een ruime kring om haar heen, keurig verspreid over hoge tafeltjes, stonden allemaal coassistenten.
Deze studenten geneeskunde, die twee jaar stagelopen in allerlei specialisaties, vertelden haar wat ze allemaal hadden gedaan tijdens de coronacrisis. De een werkte in feite helemaal mee met het team van artsen. De ander had een aan- en uitkleedpunt voor beschermende kleding opgezet, zodat alle mensen die altijd goed aantrokken, hoe moe ze ook waren en hoeveel haast ze ook hadden. Weer een ander runde een soort commandocentrum met portofoons: de ‘piepers’ die artsen altijd gebruiken, kun je niet zomaar onder je blauwe beschermpak vandaan halen.
Veel geleerd
De minister knikte en stelde geïnteresseerde vragen. De studenten hadden enorm veel geleerd, zeiden ze. Maar ja, er waren ook coassistenten die helemaal niets konden doen. Die hadden met hun armen over elkaar thuisgezeten.
Een student-assessor, die als brug tussen de opleiding en de studenten fungeert, zat ermee in zijn maag. Hij zag hoe hard de opleiding eraan werkte om het onderwijs weer op de rails te krijgen, maar de gewone student kreeg daar weinig van mee. Inmiddels houden ze de studenten beter op de hoogte.
De verloren tijd kunnen de coassistenten niet inlopen, legde iemand anders aan de minister uit. Je kunt geen twee coschappen naast elkaar doen. De studenten hebben dus gewoon enkele maanden studievertraging. Laatstejaars studenten krijgen nu een tegemoetkoming als ze net iets later afstuderen, maar hoe zit het met de vertraagde coassistenten die misschien pas over twee jaar hun bul krijgen?
‘Wij doen dit allemaal ook stap voor stap’, verklaarde Van Engelshoven. ‘We moeten met zijn allen de vinger aan de pols houden.’ Ze liet doorschemeren dat voor zulke zonneklare gevallen wellicht nog aanvullende regelingen komen.
Uitzonderlijk
Sowieso is geneeskunde een uitzonderlijke opleiding in de coronacrisis. Waar andere opleidingen zo snel mogelijk overstapten op afstandsonderwijs, hadden de artsen-docenten hun handen vol in het ziekenhuis. In Leiden is het onderwijs voor eerstejaars pas vanaf 1 juni weer beperkt hervat.
De minister ging naar een collegezaal om daar digitaal de eerste bijeenkomst van een coschap psychiatrie en ouderengeneeskunde bij te wonen. Op een groot scherm werd de meeting geprojecteerd. Helaas ging het mis: de docent had een slechte verbinding en viel de hele tijd weg.
‘Dat de techniek ons soms in de steek laat, merken we allemaal weleens’, lachte de minister. Ze wenste de studenten veel succes en plezier met hun coschap. De studenten zwaaiden van achter hun webcams.
Digitale les
Deze bijeenkomst was om 8 uur ’s morgens in het LUMC. Eigenlijk mogen lessen alleen starten tussen 11 en 15 uur. ‘Maar dit is een digitale les’, reageert de minister. Dan mag het inderdaad wel. Maar de vroege aanvang van deze bijeenkomst met coassistenten (die geen les is) illustreert wel dat het krap wordt om al het fysieke onderwijs in vier uur te proppen.
Dat beaamde Van Engelshoven. Het ministerie is in gesprek met onderwijsinstellingen over goede roosters, die de lessen verspreid over de dag laten beginnen. Dan hoeven studenten niet allemaal tegelijk met het openbaar vervoer en dan is er misschien wel meer mogelijk dan nu.
Toch zal veel onderwijs nog op afstand zijn. Toevallig illustreerde deze bijeenkomst dat dat niet altijd ideaal is. Nu hebben studenten sinds enkele jaren geen basisbeurs meer. In ruil zouden ze beter onderwijs krijgen. Hoe moet dat nu in de coronacrisis?
Die twee onderwerpen wil de minister niet met elkaar in verband brengen. ‘De coronacrisis treft de hele samenleving’, zegt ze. ‘En de investeringen in het hoger onderwijs gaan gewoon door.’
Later vandaag bezoekt ze een ROC in Amersfoort en de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht.
