Minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) heeft een brief aan de Tweede Kamer gestuurd over de ‘hypotheekruimte’ voor oud-studenten en andere huizenkopers. Hij baseert zich op een advies van het instituut voor de budgetvoorlichting (Nibud).
Wie een huis gaat kopen, sluit meestal een hypotheek af: een lening bij een bank of verzekeraar. Die hypotheek mag niet te hoog zijn, anders kunnen mensen makkelijk in betalingsproblemen komen, dus moeten hypotheekverstrekkers rekening houden met schulden die de kopers al hebben, zoals studieschulden.
Ruimte
Hoe hoger de schulden, hoe minder ruimte er overblijft voor een hypotheek. Dat klinkt misschien logisch, maar hoe zit het met studenten die al een flink deel van hun schuld hebben afgelost?
In de praktijk doen ze het soms wel, maar volgens de regels mogen hypotheekverstrekkers eigenlijk alleen maar kijken naar de schuld waarmee studenten gestart zijn. Daar laten ze een rekensom op los om de maandlasten te berekenen. Met extra aflossingen houden ze in principe geen rekening.
Vanaf 2024 wil het kabinet dat veranderen. Dan mogen de hypotheekverstrekkers van de ‘actuele schuld’ uitgaan. Wat je extra hebt afgelost, telt dan niet meer mee. Dat kan een groot verschil maken.
Het was een belofte van het kabinet. ‘In het Coalitieakkoord staat dat voor starters de actuele stand van de studieschuld bepalend wordt bij het aanvragen van een hypotheek’, onderstreept minister De Jonge.
Controle
De precieze rekenwijze wordt nog uitgewerkt. Minister De Jonge waarschuwt dat er extra controles mee gemoeid zullen zijn. Daarover gaat hij praten met het Nibud en de Dienst Uitvoering Onderwijs.
Het raakt aan een oude discussie over het vermelden van studieschulden bij het Bureau Kredietregistratie (BKR). Veel politieke partijen zijn hier tegen en ook de studentenorganisaties wilden het nooit.
Maar het gebrek aan registratie geeft oud-studenten de kans hun studieschuld te verzwijgen. Dat geeft leugenaars een voorsprong op de huizenmarkt. Onder meer de banken, het Nibud, de Autoriteit Financiële Markten en Vereniging Eigen Huis hebben ervoor gepleit om dit te veranderen, maar ze kregen nul op het rekest.
De hypotheekverstrekkers zelf hebben inmiddels wel manieren om toch de studieschulden te zien, bijvoorbeeld met een app die bij MijnDUO kan inloggen. Daar moeten oud-studenten dan wel toestemming voor geven.
