Hoe ziet de samenwerking eruit?
‘Helaas heeft het onderzoek op dit moment wat vertraging opgelopen vanwege de huidige lockdown. De bedoeling is dat we in samenwerking met Fieldlab Evenementen op kleine schaal tests gaan uitvoeren in groepen van twintig tot dertig mensen. Waar dit precies gaat plaatsvinden, maakt uiteindelijk niet veel uit. Een voetbalwedstrijd, een concert of een dancefestival: ze leveren op dit moment allemaal dezelfde soort problemen op. Tijdens onze onderzoeken gaan we kijken hoe de lucht zich beweegt en hoe druppels zich verspreiden. Maar we kijken ook naar het gedrag van de testpersonen. Alle deelnemers zullen zich van tevoren moeten laten testen om mogelijke verspreiding van het virus te voorkomen.’
Kun je nog iets meer over het onderzoek vertellen?
‘Waarschijnlijk zullen ze plaatsvinden in een van de grote theaters. We kijken onder meer naar het effect van afstand houden en het dragen van verschillende mondmaskers. Veel mensen geven aan sociaal contact lastiger te vinden met de standaard mondkapjes. Daarom gaan we mogelijk testen met ‘een ‘face shield’. Deze wordt afgesloten met een doek. Ons onderzoek toont aan dat deze bescherming net zo veel druppeltjes tegenhoudt, terwijl de expressie op het gezicht van de persoon waarmee je communiceert gewoon zichtbaar is. Verder zullen de proefpersonen in het wit gekleed gaan en gevraagd worden slokjes gekleurde vloeistof in de mond te nemen. Op deze manier gaan we kijken hoe de druppels zich verspreiden. Aan de proefpersonen wordt gevraagd om actief deel te nemen door te zingen of aan te moedigen, zoals dat normaal ook bij evenementen gebeurt.’
Is de oplossing voor evenementen niet simpelweg om alle mensen voorafgaand aan een evenement te testen?
‘Natuurlijk is er geen verspreiding mogelijk als het virus zich niet onder de bezoekers bevindt. Het probleem is de foutmarge. Sneltests zijn in de orde van zeventig procent betrouwbaar en een persoon kan na een recente negatieve test alsnog besmet raken of positief worden. Je wilt absoluut voorkomen dat het misloopt bij de testen en er een brandhaard ontstaat. We willen een protocol opstellen, waarin we laten zien dat de maatregelen die wij bedenken ervoor zullen zorgen dat het virus geen kans maakt.’
Foto: Ruud Verdaasdonk (rechts) met een eerste versie van zijn 'face shield', toen nog 'beekeeper hat' (foto: Rikkert Harink).
Iedereen hoopt dat de evenementenbranche weer op gang komt. Waarom ligt het onderzoek stil in de lockdown?
‘Niemand durft hiervoor nu de verantwoordelijkheid te nemen. Ook de politiek niet, ondanks de economische druk steeds die steeds groter wordt. Het is op dit moment niet te verantwoorden dat wij met dertig mensen samen mogen zijn, waarbij iedereen zijn gang kan gaan, terwijl kleine bedrijven dit niet mogen. Er is wel een kans dat we worden ingehaald door het vaccin, en dat zou natuurlijk alleen maar goed zijn. Toch blijven onze onderzoeken van belang. Op wetenschappelijk gebied kunnen we heel veel van deze situatie leren. Stel dat er ooit weer een pandemie plaatsvindt, dan weten we welke maatregelen werken en hoe mensen zich in zo’n situatie gedragen.’
Verwacht u dat er deze zomer weer evenementen zullen plaatsvinden?
‘Ik verwacht het wel, ook vanwege de economische druk. Wel denk ik dat de mondkapjes nog lang niet verdwenen zijn. En ik verwacht dat alleen mensen met een negatieve test of een vaccinatie uiteindelijk bij zo’n evenement aanwezig kunnen zijn. Uiteindelijk zijn dit soort maatregelen nodig, omdat in de praktijk blijkt dat mensen – vaak onbewust – moeite hebben zich aan de regels te houden. Bij voetbalwedstrijden of koorrepetities is het vaak niet tijdens het evenement dat het virus zich verspreidt: het gebeurt bij het kopje koffie of het biertje achteraf. We blijven nu eenmaal sociale wezens.’
Er zijn nog vrijwilligers nodig voor het onderzoek. Mocht je geïnteresseerd zijn, dan kun je contact opnemen met Ruud Verdaasdonk.