Als je altijd streeft naar die perfectie, als er eigenlijk nooit iets fout mag gaan, dan krijg je enorme stress. Je bent nooit tevreden. Je verbiedt jezelf om fouten te maken.
Perfectionisme is een beschermingsmechanisme: het is een manier om controle te houden. Als perfectionist wil je het liefst ook controle hebben over je gevoel. Je wilt liever geen kritiek krijgen, want stel je voor dat anderen - met name je begeleider - je niet goed genoeg vindt. Dan gaat het al helemaal nooit goed komen met die promotie.
Het lastige daarvan is, dat je jezelf ook niet de ruimte geeft om te leren. En ik kan je verzekeren: als je aan het promoveren bent zijn er heel veel nieuwe dingen te leren. Het is onvermijdelijk dat je fouten maakt.
Eerst proberen voordat je het kunt
Als je jezelf toestaat dat je eerst dingen mag proberen voordat je het kunt - oftewel, jezelf de ruimte geeft om te leren - dan kun je jezelf de ruimte geven om stappen te zetten.
Geef jezelf ruimte
Wat kun je doen om jezelf die ruimte te geven?
- een fout maken is niet erg
Niemand verwacht van je dat je alles in een keer goed doet. Ja, jijzelf misschien, maar lukt het om een klein beetje aardiger voor jezelf te zijn?
- vallen en opstaan hoort erbij
Je kent vast het verhaal over Oprah Winfrey die werd afgewezen als presentator, Michael Jordan die uit het basketbalteam werd gezet toen hij op school zat. Allemaal geen probleem: vallen hoort erbij. Daarna weer opstaan, dat is de kunst.
- kijk naar wat je hebt bereikt
Als promovendus ben je behoorlijk uniek: maar 6,6 mensen op de 1000 is gepromoveerd. Alleen al het feit dat je bezig bent aan die promotie geeft aan dat je heel veel hebt bereikt.
- focus op wat goed gaat
Natuurlijk, er is van alles wat niet goed gaat. Vanuit evolutionair standpunt is het ook reuze belangrijk om daar bij stil te staan. Consequentie is wel dat we ‘vergeten’ wat er allemaal goed gaat. Sta eens een periode alleen maar stil bij al je successen en succesjes, dat geeft een heel ander gevoel.
Dr. Brené Brown
Dr. René Brown is - zou je kunnen zeggen - expert op het gebied van perfectionisme. Of liever gezegd, op het gevoel van kwetsbaarheid dat daaronder ligt. In een eerder blog deelde ik al eens haar vaakst bekeken TED-talk. Ik nodig je uit om die te bekijken, ik vermoed dat het je gaat helpen om anders tegen perfectionisme en kwetsbaarheid aan te kijken.