‘Ik kan me maar niet concentreren’, hoor ik Peter zeggen. Sandra reageert: ‘Het lijkt wel alsof ik elke week meer uren maak, maar minder gedaan krijg.’ ‘Wat een k-baan is dat promoveren soms toch. Het is nooit goed genoeg, ik schiet niet hard genoeg op, ik zit continu in m’n uppie te worstelen. En m’n begeleider heeft pas over drie weken tijd.’ ‘Ja,’ zegt Sandra, ‘herkenbaar. Terwijl ik m’n onderwerp hartstikke leuk vind en ik ook heel graag wil promoveren.’
Ik hoor het vaak. Veel promovendi werken knetter hard en het resultaat op het einde van de dag valt dan toch tegen. Oorzaak? Te weinig pauzes. Is dat niet een wat al te simpele conclusie? Nope. Als je altijd maar doorgaat, ben je vooral druk. En daar kun je eindeloos mee doorgaan. Er komen altijd weer nieuwe dingen bij op je to-do-lijst. En dus blijf je druk en heb je nooit ergens tijd voor. Last van schuldgevoel. Drukte zorgt voor een vol hoofd en daardoor lukt focussen niet.
Concentratie
Het druk hebben is écht iets anders dan gefocust werken. Als je werkt met focus, precies weet wat je waarom doet, kun je in korte tijd veel doen. Hoe creëer je focus? Precies, met pauzes! Uit onderzoek blijkt namelijk dat we ons maar een beperkte tijd kunnen concentreren. Afhankelijk van welk onderzoek je leest, wordt gesteld dat onze concentratieboog varieert van zo’n 25 tot 90 minuten. Die concentratieboog wordt uiteraard beïnvloed door allerlei factoren: slaapgebrek, te weinig beweging, stress en te veel technologie zorgen voor minder concentratie. Daarom is het zo belangrijk om na 25 tot 90 minuten te pauzeren en jezelf weer opnieuw op te laden, zodat je met hernieuwde concentratie (en focus) aan de slag kunt.
Fan van de pomodorotechniek
Misschien ken je ‘m wel: je werkt 25 minuten en neemt vervolgens 5 minuten pauze om weer op te laden. Of – als die 25 minuten te kort voor je zijn – kies je een andere verdeling: 45 minuten werken, een kwartier pauze; 90 minuten werken, een half uur pauze.
Wat te doen tijdens die pauzes?
De neiging om tijdens die pauzes op het internet of in je telefoon te verdwijnen is groot. Maar het is niet het soort pauze dat je helpt om je opnieuw op te laden. Onlangs stuurde een collega mij een artikel uit het Financieel Dagblad. Daarin stond een interview met Jan Hermen Ploeg die groot fan is van de pomodorotechniek. Hij vertelde dat hij worstelde met wat te doen in de pauzetijd tussen de pomodoro’s. Nieuwssites checken of nieuwe muziek luisteren bleken niet te werken: de kans was te groot dat de pauzes langer werden, omdat hij zich verloor in wat hij aan het doen was. Tot hij een geweldige oplossing vond: ademhalingsoefeningen.
Ontspannen
Als je iets langer uitademt dan je inademt, creëer je meer rust, omdat je parasympathisch zenuwstelsel wordt geactiveerd. Je hoofd en je lijf ontspannen. Deze blog van sportrusten geeft zeven opties. Jan Hermen Ploeg verwoordt het in het interview als als volgt: ‘Door de ademhalingstechnieken te combineren met de pomodoromethode heb ik mijn dagen beter in balans gebracht. Natuurlijk kan ik deze methodiek […] nooit perfect toepassen. Maar als ik alleen al zo de ochtend doorkom, ben ik dik tevreden en is er in de middag meer ruimte voor freewheelen.’
Arjenne Louter
