Het nieuwe promovendibeleid dat de UT per 1 september 2013 of 1 januari 2014 wil invoeren verandert de rechten en plichten van alle PhD’s. De vorderingen van aio’s worden continu gemonitord in ProDoc, een promovendivolgsysteem. Na zes tot negen maanden volgt een soort bindend studieadvies waarin de promovendus groen licht krijgt om door te gaan met zijn onderzoek. Dat is ook het moment dat begeleiders kunnen zeggen niet door te willen met de PhD. Bij twijfel krijgt de promovendus drie maanden de tijd om aan de hand van concrete doelen zijn onderzoek(sopzet) te verbeteren.
Krijgt een PhD in het eerste jaar ‘groen licht’ dan wordt hij direct gekoppeld aan een promotor, iets dat nu pas in het laatste half jaar van het promotietraject gebeurt. ‘Dat moet je zien als commitment van de hoogleraar aan de promovendus’, vertelt Paul van Dijk van de Twente Graduate School (TGS). Mocht een promotie toch nog vroegtijdig beëindigd worden, dan betekent dat ook gezichtsverlies voor de hoogleraar die het eerder in de aio zag zitten.
Nieuw in het promovendibeleid van de UT is bovendien de verplichting voor PhD’s om 30 ECTS aan onderwijs te volgen. Dat kunnen allerlei opleidingen zijn: van de Twente Graduate School, maar ook bij andere instellingen. Ook cursussen presentatievaardigheden of het schrijven van een projectvoorstel leveren punten op. Van Dijk schetst de gedachte achter deze onderwijseis. ‘Het leven van een promovendus bestaat niet alleen uit het schrijven van een proefschrift waarin je laat zien dat je alles weet over een bepaald nanodeeltje. Tijdens een promotie ontwikkelt de PhD zich ook als persoon. Door de commissie wordt dat niet getoetst, die kijkt alleen naar het boekje.’
‘Ten koste van output’
P-NUT, het promovendinetwerk van de UT, is met die onderwijsverplichting niet gelukkig. Voorzitter Ioana Ilie: ‘Dit PhD-beleid heeft goede punten zoals het volgsysteem en de vroege benoeming van een supervisor die ook garant staat voor de financiering van het promotieonderzoek. Maar die eis van 30 ECTS aan cursussen moet wat ons betreft aangepast. Daar lijdt onze wetenschappelijke output onder. We hebben maar vier jaar om een proefschrift te schrijven. Meer cursussen gaan ten koste van onze artikelen.’ Ilie vindt 20 ECTS een redelijkere eis. Paul van Dijk is het niet met haar eens. ‘In de praktijk blijkt dat de meeste promovendi al aan de verplichting van 30 ECTS voldoen.’
Ook de universiteitsraad heeft kritiek op de plannen. Morgen geeft de raad een ongevraagd negatief advies over het promovendibeleid aan het college van bestuur. De U-raad heeft niet alleen moeite met de onderwijsverplichting, maar wijst er ook op dat het niet eerlijk is dat promovendi die al begonnen zijn straks te maken krijgen met andere spelregels. Dezelfde zorgen heeft Ilie van P-NUT. Onterecht, meent Van Dijk. Het promovendibeleid gaat volgens hem alleen gelden voor nieuwe promovendi.
Onduidelijk is nog wanneer het beleid precies van kracht wordt. Het streven is 1 september, maar het kan ook 1 januari 2014 worden. Een pilot start al eerder. Op donderdag 20 juni geven de ontwikkelaars van het promovendivolgsysteem tekst en uitleg aan geïnteresseerde PhD’s.
