Universiteiten zetten de reputatie van de Nederlandse wetenschap op het spel als ze promovendi degraderen tot studenten. Promovendi zouden gewoon werknemers moeten blijven, vindt de Actiegroep Promotiestudent. Vandaag lanceert de Leidse actiegroep een petitie. De promovendi willen uiteindelijk een lange lijst met steunbetuigingen aanbieden aan minister Bussemaker en rectoren van Nederlandse universiteiten.
Van het kabinet mogen universiteiten binnenkort experimenteren met promotiestudenten. Dat zijn promovendi die een studiebeurs krijgen in plaats van een salaris. Ze worden niet als werknemer beschouwd, maar als student. De promotiestudent is een stuk goedkoper dan de werknemer-promovendus, omdat universiteiten geen pensioenpremies en werkgeversbelasting hoeven te betalen. Al sinds het midden van de jaren negentig proberen universiteiten om toestemming te krijgen voor promotiestudenten naast werknemerstudenten.
Kortzichtig, vinden de actievoerders. Op de korte termijn zijn promotiestudenten weliswaar goedkoper voor de universiteit, maar op de lange termijn zou het nieuwe stelsel van ‘promotiestudenten’ het wetenschappelijk klimaat aan universiteiten slechter maken, zodat het meer kost dan oplevert. Aanvankelijk wilde het kabinet de student-promovendus meteen wettelijk toestaan, maar de Raad van State uitte felle kritiek op dat plan. De minister paste haar voorstel aan en besloot alleen een experiment met student-promovendi toe te staan.
Maar van een echt experiment is geen sprake, menen de actievoerders. 'De uitkomst staat al van tevoren vast', stelt hun woordvoerder, natuurkundige Jelmer Renema. 'Promotiestudenten zullen goedkoper lijken, maar in werkelijkheid ondergraaft dit stelsel het wetenschappelijke klimaat waar Nederland om geroemd wordt.'
Er zijn in het verleden verschillende rechtszaken gevoerd tegen universiteiten die promovendi met een studiebeurs hadden aangesteld. Die rechtszaken verloren ze telkens, waardoor de politiek zich genoodzaakt voelde om zich erin te mengen.
Maar in het voorjaar won de Rijksuniversiteit Groningen opeens een rechtszaak van vakbond Abvakabo FNV. De rechter oordeelde dat de universiteit promovendi onder bepaalde omstandigheden toch als studenten mocht beschouwen. Daardoor lijkt het experiment van minister Bussemaker achterhaald. De universiteiten hebben immers al de mogelijkheid om promotiestudenten te werven. De kans dat ook de UT dat gaat doen, is groot.
