Afschaffen ov-kaart economisch onverstandig?

Het afschaffen of aanpassen van het recht op de ov-kaart is een gevoelig onderwerp onder de studenten. Maar gaan studenten zich ook echt anders gedragen als ze niet meer gratis kunnen reizen? En wat zijn de gevolgen daarvan voor de economie? Vier hoogleraren geven hun visie op het recht om gratis te reizen.

Photo by: Flickr.com | Koen Brouwer

Mocht het kabinet inderdaad bezuinigen op de ov-studentenkaart, dan wordt reizen voor studenten een stuk duurder. Misschien willen ze dan dichter bij huis stagelopen of kiezen ze minder snel voor een masteropleiding in een stad verderop; dat zijn belangrijke veranderingen voor studenten. Maar in een breder kader: wat zijn eigenlijk de gevolgen voor de economie? Het Hoger Onderwijs Persbureau vroeg vier hoogleraren economie naar hun mening. Conclusie: ze weten het eigenlijk ook niet, maar het aanpassen van de huidige ov-studentenkaart is in ieder geval niet per se slecht.

Bas ter Weel - Universiteit Maastricht

'Als je rationeel bent, weeg je de kosten van je stage tegen de baten af. Maar daar kunnen studenten ook fouten in maken. Eigenlijk zou je een experiment moeten uitvoeren. Tegen de ene groep studenten zeg je: zoek maar een stage uit, wij betalen je reiskosten. De andere groep moet de reiskosten zelf betalen. Dan ga je naar het verschil kijken: gaan studenten met een ov-kaart verder weg stagelopen en wat levert dat op? De uitkomst zou ik niet kunnen voorspellen.'

Esther-Mirjam Sent - Radboud Universiteit Nijmegen, Eerste Kamerlid PdvA

'Mocht de ov-studentenkaart verdwijnen, dan zal de ene student waarschijnlijk te veel gaan lenen om overal naartoe te reizen, terwijl de andere student nauwelijks nog van het openbaar vervoer gebruik wil maken. Studenten zouden last kunnen hebben van leenangst. En dat probleem weegt het zwaarst voor studenten die – vanuit een verheffingsperspectief – de financiële steun nu juist het hardst nodig hebben. Daar valt tegenin te brengen dat we juist last hebben van gebrek aan zelfbeheersing en uit dat oogpunt juist mogelijk te veel lenen. Kortom, het netto effect is onduidelijk.'

Bas Jacobs - Erasmus Universiteit Rotterdam

'Het is niet verstandig om reizen zeer goedkoop of zelfs kosteloos te maken. Studenten reizen dan veel meer dan maatschappelijk gewenst is, omdat de belastingbetaler de kosten draagt, in plaats van de student. Als de samenleving studie en stages belangrijk vindt, dan is het beter de reiskosten daarvoor direct te subsidiëren. Dan voorkom je welvaartsverliezen door overmatig gereis. Als studenten door gebrekkige kennis geen juiste beslissingen nemen, dient de overheid of de universiteit studenten beter voor te lichten. Dat is beter dan te proberen om de vermeende irrationaliteit van studenten met schaars publiek geld te corrigeren.'

Arjen van Witteloostuijn - Universiteit van Tilburg

'Economen zijn over het algemeen terughouden met subsidies. Je moet wel een heel goed argument hebben om de reiskosten van studenten te vergoeden, want waarom zou je die kosten dan niet dekken voor huisvrouwen of bejaarden? Stel een Groninger in Utrecht wil stagelopen en een Utrechter in Groningen: als de ov-kaart verdwijnt, blijft de Groninger misschien in Groningen en de Utrechter in Utrecht, maar ze hebben nog steeds allebei een stage. Het effect is dus moeilijk te voorspellen. Misschien moeten bedrijven iets dieper in de buidel tasten om de reiskosten van studenten te vergoeden. Misschien krijg je meer betaalde stages.'

Studenten

De hoogleraren weten het dus niet zo goed. Maar met welke argumenten kom jij, student, als ze je ov-kaart willen afpakken?

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.