Meer dan vijf jaar geleden vroeg de Tweede Kamer aan het kabinet of de namen universiteit en hogeschool beschermd konden worden. Dat moest voorkomen dat oplichters nietsvermoedende cursisten een poot zouden uitdraaien. Ook zou Nederland geen vrijplaats voor diploma mills mogen worden: bedrijfjes die nepdiploma’s verkopen.
Toenmalig staatssecretaris Marja van Bijsterveldt vond het een goed idee, net als haar opvolgers. Nog maar een jaar geleden haalde minister Bussemaker fel uit naar de Al Huraa-universiteit, die met droge ogen bachelor- en masterdiploma’s uitreikte voor niet-erkende opleidingen. De minister zou omstreeks deze tijd met een wetsvoorstel komen.
Namen vogelvrij
Maar dat voorstel is er nog niet, schrijft ze aan de Tweede Kamer. Ze had de handen vol aan het nieuwe leenstelsel en de aanpassing van de kwaliteitszorg in het hoger onderwijs. In het najaar zal ze haar wetsvoorstel indienen, kondigt ze aan.
De graden die het hoger onderwijs verleent (bachelor, master, doctor) zijn wettelijk beschermd en daarom kon het ministerie ook optreden tegen de Al Huraa-universiteit. Maar de aanduidingen universiteit en hogeschool zijn vogelvrij.
Volgens een juridisch onderzoek uit 2010 is het goed mogelijk zo’n bescherming te regelen. Allerlei andere landen doen het al, zoals Duitsland, Vlaanderen, het Verenigd Koninkrijk en Australië.
Haken en ogen
Er zijn eigenlijk maar een paar haken en ogen. Wat doe je bijvoorbeeld met de Universiteit van Nederland, die overduidelijk niet bedoeld is om iemand te misleiden en gewoon wetenschappers de kans geeft een mooi college voor een groot publiek te geven? En hoe zit het met een ingeburgerde naam als de Volksuniversiteit? Daarvoor moet de minister een uitzondering maken die geen ruimte laat voor oplichters.
Verder moeten buitenlandse instellingen in Nederland onderwijs kunnen aanbieden en zich university kunnen noemen, als ze in hun eigen land erkend zijn. Ten slotte is er het probleem van de sanctie: hoe streng wil je zijn voor wie de wet overtreedt?
Diepte meditatie-leraar
Nog steeds noemen allerlei cursusinstituten zich universiteit of hogeschool. Voor tweeduizend euro kun je aan het Dutch University College zogenaamd geaccrediteerde opleidingen volgen, zoals de opleiding tot Diepte meditatie-leraar. Ook kun je er een bachelordiploma Vedische Studies behalen. Alleen zijn de opleidingen niet door onderwijskeurmeester NVAO geaccrediteerd, maar door een ander instituut.