Hij bracht in zijn onderzoek de watervoetafdruk van de mensheid van maand tot maand in kaart en vergeleek dat met de waterbeschikbaarheid. Eerder onderzoek op dit gebeid richtte zich op waterschaarste op jaarbasis en werd alleen uitgevoerd in de grootste stroomgebieden. Hoekstra's onderzoek treedt meer in detail.
'Mooie stap'
‘We kregen wereldwijd enorme aandacht in de pers’, laat Hoekstra weten. 'Van de New York Times en Guardian tot de South China Morning Post. Maar ook veel enthousiaste reacties van onderzoekers: we hebben een mooie stap gezet in het schatten van de zoetwaterschaarste in de wereld, op een groot detailniveau, zowel ruimtelijk als in de tijd. En we weten op elke plek en moment precies waar het water heen gaat, naar welke sector of zelfs welk product.’
Tekort aan drinkwater
Van de genoemde vier miljard mensen merkt een groot deel direct de gevolgen van waterschaarste, de uitputting van water in een bepaald gebied. In Mexico, West-VS, Noord- en Zuid-Afrika, Zuid-Europa, Midden-Oosten, India, China en Australië is er regelmatig een tekort aan drinkwater of komten industrie of boeren in problemen.
‘Water komt steeds hoger op de agenda. Niet alleen bij de landen die kampen met ernstige waterschaarste, maar ook bij bedrijven die werken in die gebieden of die hun grondstoffen daar vandaan halen, en bij investeerders die willen weten wat de waterrisico's zijn van nieuwe projecten.’
Betere modellen ontwikkelen
Hoekstra zegt dat al die partijen goede data nodig hebben. ‘Zelfs in een land als Nederland, niet bepaald arm aan water, is de wereldwaterschaarste van groot belang, want een aanzienlijk deel van ons voedsel komt uit waterarme gebieden waar water langzaam wordt uitgeput.’
Het onderzoeksteam van Hoekstra gaat verder met het ontwikkelen van nog betere modellen. ‘Maar we kijken ook naar oplossingen om te komen tot duurzamer en efficiënter watergebruik. Daarbij kijken we naar de relaties tussen water, energie, klimaat en voedsel, want duurzaamheid vraagt wel om een integrale benadering.’
‘Bedrijven hebben geen idee’
Als oplossingsrichting voor waterschaarste denkt de onderzoeker aan benchmarks voor de watervoetafdruk van producten. ‘Zodat we weten wat nog een redelijke hoeveelheid waterverbruik is per product. Nu hebben bedrijven daar werkelijk geen idee van, met als gevolg dat het waterverbruik meestal onredelijk hoog is. Het ontbreekt aan prikkels om minder water te gebruiken.
Daarnaast moeten we water footprint caps afspreken per stroomgebied en per maand en moeten overheden niet toestaan dat gebruikers meer water onttrekken dan past binnen het maximum duurzame niveau.’
