In Groningen loopt een groot ‘experiment’ met het promotiestelsel. Zo’n 850 promovendi zijn er geen werknemers, zoals elders in het land, maar studenten. Ze krijgen een studiebeurs in plaats van een salaris.
Volgens het manifest heeft dit een slechte invloed op het onderzoek, het privéleven en de carrières van de studentpromovendi. ‘We worden niet betaald voor onze onderwijsactiviteiten, we missen de juridische bescherming die werknemerpromovendi wel hebben en worden financieel zwaar benadeeld. Allemaal vanwege onze student-status.’
Compensatie
Ze willen alsnog werknemers worden, staat in het manifest. Bovendien willen ze compensatie voor de misgelopen inkomsten in hun periode als studentpromovendi. Er staan intussen meer dan 150 handtekeningen onder het manifest (waarvan 43 procent zelf studentpromovendus is).
Belangenvertegenwoordigers van promovendi aan Groningse faculteiten steunen het manifest, evenals het Promovendi Netwerk Nederland (PNN), PostdocNL, studentenorganisaties ISO en LSVb en onder meer vakbonden VAWO, FNV en CNV. Ook protestbeweging WOinActie staat erachter.
Goedkoper
Dankzij de studentstatus zijn promovendi goedkoper, zodat de universiteit er meer kan aanstellen. Het voordeel voor de promovendus zelf zou grotere vrijheid zijn. ‘Ze schrijven hun eigen onderzoeksplan, vanuit hun wetenschappelijke nieuwsgierigheid’, aldus de universiteit. ‘Ze hoeven geen onderwijs te geven, maar mogen dat wel in het kader van hun opleiding.’
Maar de opstellers van het manifest zien het anders: ‘De beloofde voordelen van het experiment wegen niet op tegen de nadelen, en zijn ook vaak helemaal afwezig.’
Universiteiten liepen niet warm voor het experiment. Behalve de Rijksuniversiteit Groningen doet alleen de Erasmus Universiteit Rotterdam eraan mee met vijftien promovendi. Minister Van Engelshoven wilde het experiment aanvankelijk niet verlengen, maar op aandringen van de Kamer heeft ze uiteindelijk toch een nieuwe aanvraagronde geopend.
Voorkomen
Daarom komen de promovendi nu met hun manifest. Ze hopen dat de andere universiteiten de tweede ronde aan zich voorbij laten gaan. ‘Wij willen voorkomen dat het experiment wordt voortgezet.’
Waarom de Groningse studentpromovendi nog niet allemaal getekend hebben? ‘We wilden het manifest zo lang mogelijk onder de radar houden’, zegt voorzitter Lucille Mattijssen van het PNN. ‘Dat lukt niet als je het onder 850 promovendi verspreidt.’ Ze durft niet te zeggen hoeveel promotiestudenten uiteindelijk zullen tekenen. ‘Een steunbetuiging zou kunnen leiden tot reprimandes of een verstoorde relatie met een supervisor, dus niet iedereen zal het doen. Maar we hebben brede steun.’
Gesprek
De Rijksuniversiteit Groningen staat nog altijd pal achter het idee van promotiestudenten. ‘We hebben ze voor het manifest bedankt’, zegt een woordvoerder. ‘We gaan er zeker naar kijken en we willen er graag over in gesprek.’
