Het concept is simpel: in de laatste minuten van de les beantwoorden leerlingen, docenten en inspecteurs op hun eigen smartphone twintig vragen met een duimpje omhoog of omlaag. De nieuwe tool meet de leskwaliteit, vertelt UT-hoogleraar onderwijskunde, Adrie Visscher. ‘Ieder jaar doet de Onderwijsinspectie onderzoek naar de onderwijskwaliteit in Nederland. Dit jaar gebruikt de inspectie voor het eerst onze digitale vragenlijst voor het jaarlijks rapport over de staat van het onderwijs.’
Vragenlijst
De nieuwe tool neemt naast het perspectief van de expert, bijvoorbeeld een schoolbegeleider of een inspecteur, ook de beoordeling van de leerling en docent mee. ‘In het geval van de leerling geeft de klant directe feedback op de les. Leerlingen vullen voorafgaand aan de vragenlijst het cijfer in dat ze meestal halen voor het vak. Zo ziet de docent wat laag en hoog presterende leerlingen van de les vonden. Ook kan de docent zijn eigen beoordeling vergelijken met die van de leerlingen. Dat maakt het mogelijk om de les te verbeteren.’
De inspecteurs worden van tevoren met instructiefilmpjes getraind om het ‘juiste aantal’ duimpjes te geven als ze een les beoordelen. Volgens Visscher is de Onderwijsinspectie enthousiast over het project. ‘Ze hebben geen enkele moeite om inspecteurs te vinden die willen meedoen.’
Wetenschappelijke kenmerken
Drie jaar geleden begon ELAN met het ontwikkelen van de tool. ‘Er was een potje met geld over en Theo Toonen, decaan van BMS, gaf toestemming voor de ontwikkeling. “Zolang de app maar niet op het app-kerkhof belandt”, zei Toonen. Samen met IT-bedrijf Crolox uit Hengelo, die de app bouwde, werd de tool verder ontwikkeld. Onderzoekers van de vakgroep ELAN zorgden voor de inhoudelijke invulling: alle vragen gaan over wetenschappelijk vastgestelde kenmerken van effectieve lessen.’
Verschillende onderwijsinstellingen maken al gebruik van de tool. ‘Er draait een pilot op tien middelbare scholen in Nederland, twee in Zweden en één in Engeland. Ook drie faculteiten van de UT maken er gebruik van. Docenten van de faculteiten BMS, ITC en EWI gebruiken de vragenlijst om feedback te verzamelen over hun hoorcollege. En nu gaat ook de Onderwijsinspectie onze tool gebruiken om de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs te meten.’
