De kritiek op online tentaminering met camerasurveillance zwelt aan. Met het zogenoemde ‘proctoring’ kunnen opleidingen controleren of studenten zich thuis aan de regels houden. Maar wat gebeurt er met de camerabeelden en de persoonlijke data van studenten? Kunnen die worden ingezien door de bedrijven die de software leveren?
Petitie
Bijna 4.000 mensen tekenden inmiddels een petitie van studenten van Tilburg University tegen het gebruik van Proctorio, een softwareprogramma dat het computerscherm, de zoekopdrachten en de oogbewegingen van tentamenkandidaten in de gaten houdt en deze combineert met camerabeelden van de ruimte waarin ze zich bevinden.
De Tilburgse rector magnificus Klaas Sijtsma begrijpt de bezwaren, maar ziet geen alternatief, zegt hij in een interview met Univers. De universiteit wil dit collegejaar een deel van de 130 duizend tentamens met proctoring afnemen. ‘Anders verzwaar je de last van studenten in het nieuwe studiejaar, die bouwen dan een structurele studieachterstand op. Dat willen we niet.’
Schoolexamens
In het voortgezet onderwijs is dat alternatief er wel. Een korte rondgang in Amsterdam leert dat ten minste drie lycea hun leerlingen de afgelopen weken naar school laten komen voor de laatste schoolexamens en herkansingen. Omdat er geen lessen worden gegeven, is er volgens het Fons Vitae Lyceum volop plek om de ruim honderd examenkandidaten over de school te verspreiden. Hetzelfde doet het Amsterdams Lyceum. ‘Online examen afnemen vonden we zelf maar niks,’ zegt conrector Tom van Veen tegen Het Parool, ‘En ouders zijn er ook blij mee, horen we.’
Het Metis Montessori Lyceum, dat al klaar was met de schoolexamens, riep zijn leerlingen naar school voor herkansingen. Hoewel deelname niet verplicht was en scholieren hun recht op een herkansing niet verspeelden als ze wegbleven, kwam vrijwel iedereen opdagen. Het Barlaeus Gymnasium is voorzichtiger. Dat kiest ervoor om de laatste schoolexamens en herkansingen uit te stellen tot na de meivakantie.
Precies zoals ook de overkoepelende VO-raad adviseert. Hoeveel scholen er desondanks fysiek examineren kan een woordvoerder niet bij benadering zeggen. ‘Als het niet anders kan mogen de schoolexamens ook fysiek plaatsvinden. Natuurlijk volgens de regels van het RIVM, waarbij we bovendien adviseren dat leerlingen niet allemaal tegelijk binnenkomen en weggaan.’
In het hoger onderwijs mogen er volgens de regels van het ministerie geen onderwijsactiviteiten en toetsen plaatsvinden op de hogescholen en universiteiten, maar wel ‘(eind)examenactiviteiten, waarbij fysieke aanwezigheid van de student nodig is’.
Verschil
Een belangrijk verschil met het voortgezet onderwijs is dat veel studenten van universiteiten en hogescholen van heinde en verre naar de instelling moeten komen en dan ook nog eens met het openbaar vervoer. Dat maakt het risico op brede verspreiding van het virus veel groter, stond gisteren ook in het advies van het Outbreak Management Team aan het kabinet.
Toch heeft D66 minister Van Engelshoven schriftelijke vragen gesteld over de privacy-bezwaren van online tentamens en het kabinet bovendien opgeroepen om te onderzoeken ‘of het desnoods mogelijk is om hogescholen en universiteiten in de rest van het academisch jaar alleen voor tentaminering beperkt te openen, of als alternatief voor tentaminering middels proctoring’.
