Enkele partijen pleitten tijdens de algemene politieke beschouwingen voor een nieuwe basisbeurs, met name voor studenten die net geen recht hebben op een aanvullende beurs, omdat hun ouders een middeninkomen hebben. De studieschulden stapelen zich op en lang niet alle partijen vinden dat wenselijk.
‘Dat is natuurlijk een discussie die de komende maanden, neem ik aan, ook nog wel op andere plekken wordt gevoerd’, merkte Rutte op. Maar zijn kabinet gaat niets aan de studiefinanciering veranderen.
‘Heel normaal’
Rutte, van 2004 tot 2006 zelf staatssecretaris van OCW, noemde het ‘heel normaal’ dat niet alleen de overheid voor hoger onderwijs betaalt, maar dat studenten en hun ouders ook iets bijdragen. Voor studenten uit gezinnen met lagere inkomens is er een aanvullende beurs. ‘Die is inkomensafhankelijk en uiteindelijk is ook de afbetaling inkomensafhankelijk. En mocht je onverhoopt eindigen in de bijstand, dan wordt na een aantal jaren de restschuld kwijtgescholden.’
D66, ooit een voorvechter van het huidige leenstelsel, wil er inmiddels vanaf. Fractievoorzitter Rob Jetten deed het zelfs voorkomen alsof zijn partij de bedenker is van de wederopstanding van de basisbeurs. Dat is niet zo. Coalitiepartijen CDA en ChristenUnie bijvoorbeeld pleiten altijd al voor de terugkeer van de basisbeurs.
En de gereformeerde SGP ook. Fractievoorzitter Kees van der Staaij diende dan ook een motie in: geef meer studenten het recht op een aanvullende beurs. Daar zou D66 toch in mee kunnen gaan?
Verstandig plan
Maar nee, zei Jetten, nu nog niet. ‘Ik wil de heer Van der Staaij dus vooral uitnodigen om de komende maanden met ons verder te werken aan dit wel heel verstandige plan voor studenten uit middeninkomensgezinnen.’
Van der Staaij zou liever sneller gaan, maar hij accepteerde het gelaten. ‘Je moet soms ook gewoon respecteren dat voor bepaalde partijen het tempo van verandering net even te snel gaat’, grapte de conservatieve SGP-voorman.
In de loop van deze kabinetsperiode keerden GroenLinks, D66 en PvdA zich van het leenstelsel af. Zij hebben samen met de VVD van Mark Rutte in 2015 de basisbeurs afgeschaft. Alleen deze partij staat daar nog steeds achter.
