Moet je eerstejaars studenten wegsturen als ze niet genoeg studiepunten behalen? De coronacrisis maakt de discussies over het omstreden bindend studieadvies extra pregnant. De politiek geeft dubbele signalen: afschaffen, of juist niet?
De minister kiest geen partij. Van haar mag het hoger onderwijs dit jaar zelf de knoop doorhakken. Dus krijgen hbo-studenten een andere behandeling dan universitaire studenten. De hogescholen hebben het bsa dit jaar, net als vorig jaar opgeschort. De universiteiten zien niets in zo’n generieke maatregel en willen de afweging per opleiding maken.
Stress
Hoe denken studenten erover, wilden de Groninger Studentenbond (GSb) en medezeggenschapspartij Lijst Calimero weten. Met een online enquête peilden ze de meningen van eerstejaars aan de Rijksuniversiteit Groningen over het bsa in coronatijd. Dat leverde volgens hen meer dan 500 verhalen op van studenten die kampen met veel stress, problemen met online-onderwijs en met gebrek aan concentratie.
Enkele citaten van studenten
‘Ik zou graag weer naar school willen en fanatiek de lessen volgen. Hier op mijn kamer lukt dat niet. Ik zit tegen het depressieve aan en haal amper mijn tentamens. Niet omdat ik de studie niet leuk vind, maar door de hele klotesituatie.’
‘Normaal gesproken was een deel van de tentamens multiple choice, maar dat kan nu niet. Ook is het lastig om gemotiveerd te blijven als je studie alleen bestaat uit studeren op je kamer en af en toe een hoorcollege van vorig jaar volgen. Ik vind dat je daarom niet kan verwachten dat eerstejaars nu net zo makkelijk de bsa-norm van 45 punten halen als normaal.’
‘Ik ervaar bijna elke nacht grote angst omdat ik bang ben dat ik de bsa-norm dit jaar niet zal halen. Het feit dat ik dit programma jarenlang niet meer zal kunnen volgen omdat ik niet zo goed online kan presteren, maakt me erg gespannen.’
‘Dit studiejaar is extreem moeilijk geweest, en het is nog maar halverwege. Tussen het naar huis reizen voor familiale noodgevallen door, is de stress ongelooflijk geweest. Het heeft een enorme impact op mijn geestelijke gezondheid. Zonder vrienden en familie te zien en voor het eerst in je eentje opgesloten te zitten op je kamer is het zo moeilijk om de motivatie voor mijn studie te behouden. Ik weet dat dit voor veel van mijn internationale medestudenten geldt.’
De RUG handhaaft het bsa over de rug van haar studenten, menen de GSb en Calimero. Dat veel studenten gewoon hun studiepunten halen, is niet het hele verhaal. Ze hopen het bestuur alsnog op andere gedachten te brengen.
Niet alleen in Groningen nemen de zorgen over de geestelijke gezondheid van studenten in coronatijd toe. Deze week zei de Amsterdamse huisarts Peter Vonk tegen Medisch Contact dat studenten, naar zijn indruk, meer psychische klachten hebben en meer drugs gebruiken.
Landelijk onderzoek in september toonde aan dat studenten in de eerste coronagolf al duidelijk meer last hadden van angst- en depressieklachten dan in 2019.
Coulance kan altijd
Aanstaande dinsdag vergadert universiteitenvereniging VSNU over bsa en de studievoortgang. Maar een woordvoerder van de vereniging verwacht geen koerswijziging. ‘De afspraak is dat opleidingen deze afweging zelf kunnen maken op basis van hoe het bij hen gaat. Als de studievoortgang spaak loopt, kunnen opleidingen altijd nog coulant zijn.’
Datzelfde schrijft de RUG op haar website. Als er coulancemaatregelen komen, informeren opleidingen hun studenten daarover vóór 1 februari 2021.