Volgens huisarts Cees Jansen, die veel UT-studenten ziet tijdens zijn spreekuur, spelen de problemen rondom mentale klachten al jaren. ‘Toch schrik ik van het onderzoek. Het bevestigt hoe fors de problematiek is.’ De coronacrisis werkte als katalysator van bestaande problemen, zegt Jansen. ‘Ik ben tijdens de lockdowns bij studenten langs geweest op hun kamer. Dat is een triest beeld. Ze zaten daar helemaal alleen.’
Onderzoek
‘Zeer zorgwekkend’, zo noemt het kabinet de uitkomst van het landelijke onderzoek van het Trimbos-instituut, het RIVM en de GGD. Voor de studie werden afgelopen voorjaar 28 duizend studenten op hogescholen en universiteiten ondervraagd over hun welzijn en middelengebruik. Op dat moment zat Nederland nog in een strenge lockdown. De resultaten: studenten kampten met stress, slaapproblemen en levensmoeheid. Ook dronken en blowden ze veel.
In de campuspraktijk van Jansen komen veel studenten langs met zogenaamde psychosomatische klachten, die niet of onvoldoende verklaard kunnen worden door een lichamelijke aandoening. ‘De studenten vertellen dat ze moe zijn of zich niet kunnen concentreren. We laten dan bijna altijd wel bloed prikken, om lichamelijke aandoeningen uit te sluiten, maar daar komt vrijwel nooit iets uit.’
De klachten zijn volgens de campusarts voor een belangrijk deel te wijten aan het gebrek aan steun of gevoelens van eenzaamheid. Ook de landelijke cijfers over gevoelens van levensmoeheid zijn herkenbaar voor Jansen. ‘Ik zie het in de praktijk.’
Internationalisering
Naast de coronacrisis spelen ook de toegenomen prestatiedruk, de woningnood en de toename van het aantal internationale studenten een rol, stelt Jansen. ‘Veel van mijn consulten zijn inmiddels met buitenlandse studenten. Daar is de problematiek vaak groter en ingewikkelder. Ik heb er al vaker over aan de bel getrokken, al wil ik zeker niet de schuld geven aan internationale studenten. De universiteit wil internationaliseren, maar kijkt te weinig naar de impact van deze verandering.’
Niet alle studenten hebben direct professionele psychische hulp of medicijnen nodig, stelt Jansen. ‘Ik probeer ze uit te leggen dat negatieve en angstige gevoelens bij het leven horen. Voor deze groep studenten is het belangrijk om gelijkgestemden te vinden. Omgaan met gevoelens van angst en depressie is eigenlijk hetzelfde als een rouwproces. Al is er natuurlijk een groep die echt vastloopt en het niet redt met alleen deze adviezen. Voor hen zijn we er altijd.’
