Het nieuwe kabinet wil af van het leenstelsel. Per september 2023 moet de basisbeurs terugkeren, al is nog niet precies bekend in welke vorm. Er wordt één miljard euro uitgetrokken voor de ‘tegemoetkoming’ van studenten die de basisbeurs vanaf 2015 zijn misgelopen. Ze krijgen de keuze tussen korting op hun studieschuld of een studievoucher, wat per student ongeveer neerkomt op een vergoeding van drieduizend euro.
Dat is volgens studenten uit de ‘pechgeneratie’ veel te weinig. ‘Het is een schandalig laag bedrag’, zegt Maarten Verboom, bachelorstudent civiele techniek aan de UT, die in 2018 begon met studeren. ‘De één miljard weegt niet op tegen de schuld die veel studenten vanwege het leenstelsel hebben opgebouwd.’ Dat beaamt Max de Vries, masterstudent Water Engineering & Management aan de UT, die in 2016 begon aan zijn studie. ‘De huidige compensatie is een doekje voor het bloeden.’
Daarom doen ze komende zaterdag mee aan het compensatieprotest op het Museumplein in Amsterdam. Volgens De Vries is de 'leenstelselgeneratie' op een achterstand gezet. ‘Ik ben helemaal niet zo van het protesteren, maar dit is een groot probleem. De studieschuld drukt zwaar op het welzijn van de studenten. We moeten vijfendertig jaar aflossen. Ook onze kansen op de woningmarkt zijn klein, want de studieschuld wordt – tegen eerdere beloftes in – vaak meegewogen door banken. Er gaat zo een generatie verloren.’
(Foto: Maarten Verboom en Max de Vries)
Schulden
Een op de vier universitaire studenten van de ‘pechgeneratie’ heeft inmiddels meer dan 40 duizend euro schuld opgebouwd. De Vries (twintigduizend euro) en Verboom (‘bijna geen schuld’) doen het in dat opzicht nog goed. Ze werken beiden naast hun studie. ‘Met een basisbeurs was dat misschien niet nodig geweest’, zegt Verboom. ‘Dan had ik wellicht nog betere studieresultaten kunnen behalen.’
Het geld dat vrijkwam door het afschaffen van de basisbeurs zou volledig worden geïnvesteerd in de kwaliteit van het onderwijs, zo luidde de belofte van het kabinet Rutte II. Volgens De Vries duurt het enige jaren voordat de investeringen in het onderwijs zich daadwerkelijk gaan uitbetalen. ‘Dan zijn wij al lang afgestudeerd. Onze generatie heeft alleen maar geld opgeleverd. Waarom zou ik later in dit land investeren, als dit land niet investeert in mij?’
De Vries en Verboom pleiten daarom voor een eerlijke vergoeding. Hoe dat er precies uit moet zien, weten ze nog niet. ‘Maar een voucher is absoluut geen goed alternatief’, zegt De Vries. ‘Ik zou meer zien in een basisbeurs met terugwerkende kracht.’ Dat gaat veel geld kosten, weet Verboom. ‘Ik snap ook wel dat de overheid niet de volledige studieschuld kan kwijtschelden. Maar noem het dan ook geen compensatie. Het moet in ieder geval eerlijker.’
Duidelijk signaal
Het compensatieprotest is op 5 februari om 13:00 uur op het Museumplein in Amsterdam. De Vries en Verboom proberen via een App-groep zoveel mogelijk UT’ers op te trommelen. ‘Ik verwacht een grote opkomst’, aldus De Vries. ‘Dat geeft een duidelijk signaal aan Den Haag.’ Beiden benadrukken dat ze vreedzaam willen protesteren. ‘Ik hoop op een gemoedelijke, gezellige dag’, zegt Verboom. ‘Als het rellen wordt, dan zijn wij weg.’
