Eén miljard euro mag de nieuwe studiefinanciering kosten, en het nieuwe stelsel moet in september 2023 ingaan. Dat zijn de lijnen waarbinnen de Tweede Kamer nog kan morrelen aan de plannen.
Toch doen oppositiepartijen vandaag, tijdens het debat over de nieuwe studiefinanciering, hun uiterste best om dat miljard ter discussie te stellen. Het is niet genoeg, zeggen ze, want de kosten voor studenten zijn enorm gestegen. Waarom zou je eerst een bedrag kiezen en dan pas kijken hoe je het verdeelt? Je moet eerst kijken wat studenten nodig hebben.
Piketpaaltjes
Doen we niet, is kortweg het antwoord van de regeringspartijen. Ze hebben ‘piketpalen’ geslagen en een regeerakkoord gesloten. Er kómt tenminste weer een basisbeurs, en iets is beter dan niets. Creatief meedenken is prima, als het maar geen afspraken schendt.
Harry van der Molen (CDA) oppert nu om de halvering van het collegegeld voor eerstejaars te schrappen. Dat scheelt zo’n 170 miljoen euro. Met dat geld kun je meer studenten in aanmerking laten komen voor de aanvullende beurs.
Dat zegt Jeanet van der Laan (D66) ook. Zij breekt, net als Van der Molen, een lans voor studenten uit gezinnen met een middeninkomen, die nu geen aanvullende beurs krijgen, en ook zij stelt het halve collegegeld voor eerstejaars ter discussie.
Hatte van der Woude (VVD) wil eveneens extra aandacht voor de middeninkomens. Zelf zegt ze niets over het schrappen van het verlaagde collegegeld voor eerstejaars, maar ze is ‘heel erg benieuwd’ naar de ‘andersoortige dekking’ waar CDA en D66 voor pleiten.
Compromis
De vorige coalitie (van dezelfde vier partijen) liet in 2017 het leenstelsel intact, ook al wilden CDA en ChristenUnie er eigenlijk van af. Het compromis met VDD en D66 was dat verlaagde collegegeld voor eerstejaars (en tweedejaars van lerarenopleidingen).
Nu de basisbeurs toch een comeback maakt, is het niet vreemd dat het oude compromis op losse schroeven staat. Het is nog niet bekend hoe de ChristenUnie erover denkt, al vraagt ook Kamerlid Stieneke van der Graaf met nadruk aandacht voor de middeninkomens.
De Tweede Kamer praat vandaag de hele dag over de nieuwe studiefinanciering. Na de inbreng van de Tweede Kamer zal minister Dijkgraaf het woord nemen om de vragen te beantwoorden.