De drie partijen zijn het erover eens: Nederland heeft een ‘sterk en toegankelijk stelsel van hoger onderwijs en wetenschap’. Maar er zijn ook verbeterpunten. De ambitie van het bestuursakkoord is om drie ‘grote knelpunten’ op te lossen. Dat is in lijn met de plannen die minister Dijkgraaf eerder naar de Tweede Kamer stuurde.
Allereerst moet het ‘fundament’ versterkt worden. Dijkgraaf investeert daarom onder meer in starters- en stimuleringsbeurzen voor wetenschappers en praktijkgericht onderzoek in het hbo.
Sociale veiligheid
Dat sterke fundament moet ook meer ruimte bieden aan kansengelijkheid en studentenwelzijn. Hogescholen en universiteiten willen bijvoorbeeld samen met bedrijven en studenten stagediscriminatie aanpakken. Daar werd gisteren een manifest voor ondertekend. In het bestuursakkoord wordt daarnaast de ambitie uitgesproken om de werkdruk te verminderen en de sociale veiligheid op de campus te verbeteren.
Tot slot willen de partijen de maatschappelijke impact van onderzoek vergroten. Het is de bedoeling dat een betere aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt daaraan bij gaat dragen. In het hbo komt bovendien een plan om opleidingen in de krimpregio’s ‘vitaal te houden’.
Dat is nodig omdat in sommige gebieden de instroom in het hbo daalt, terwijl het wo juist steeds meer studenten trekt, en dan met name internationale. Dit najaar worden de demografische ontwikkelingen nader onderzocht in een ‘verkenning naar een toekomstbestendig stelsel’.
Internationalisering
Op basis van dat onderzoek zal de minister ‘wettelijke sturingsinstrumenten’ voorstellen aan de Tweede Kamer die de universiteiten in staat stellen om de instroom van internationale studenten ‘gericht te beheersen, zonder dat de voordelen van internationalisering in het gedrag komen’. De universiteiten vragen daar al langer om.
In het bestuursakkoord is wel al vastgelegd dat universiteiten ‘zeer terughoudend zijn’ met het wijzigen van de onderwijstaal van opleidingen naar Engels en met internationale wervingsactiviteiten. Daarnaast gaan ze internationale studenten goed voorlichten over de beperkte huisvestingsmogelijkheden.
