Op de tweede dag van de Algemene Beschouwingen antwoordde premier Rutte op alle vragen en opmerkingen van de Tweede Kamer. Opnieuw kwam ‘migratie’ uitvoerig ter sprake; het is immers het onderwerp waarop het kabinet gevallen is.
De Tweede Kamer sprak met name over asielzoekers en arbeidsmigranten, maar ook over studiemigratie. Rutte stipte aan dat de minister van Onderwijs daarvoor een wetsvoorstel heeft voorbereid.
Beperken instroom waar nodig
‘Daarin zitten maatregelen op het gebied van numerus fixus, opleidingstaal, Nederlandse taalvaardigheid en regievoering’, vatte Rutte samen. ‘Wij willen voor de korte termijn bestuurlijke afspraken maken met instellingen in de geest van die wet, dus over het beperken van de instroom waar nodig.’
Het kabinet is niet van plan om met nieuw beleid rond arbeidsmigratie te komen, antwoordde hij op vragen van Pieter Omtzigt. Er is immers geen deal rond arbeids- en asielmigratie, dus de bewindslieden kunnen niet verder. ‘Alles hangt met alles samen.’
‘Robbert Dijkgraaf, de minister van OCW, was slim’, voegde Rutte eraan toe. ‘Die is voortgegaan met zijn plannen voor studiemigratie, met volle steun van de ministerraad.’ Studiemigratie was ‘misschien nog enigszins te isoleren’ van de overige migratie, dacht Rutte.
Toch een motie
Zijn eigen partij, de VVD, dacht toch dat er méér mogelijk was dan Rutte zei. Fractievoorzitter Sophie Hermans diende samen met Omtzigt een motie in. Binnen Europa zou het kabinet alvast moeten inzetten op betere bewaking van de buitengrenzen en Nederland zou via de Arbeidsinspectie strengere eisen moeten stellen aan arbeidsmigranten. Bovendien zou Dijkgraafs wetsvoorstel ‘Internationalisering in balans’ nog dit jaar naar de Tweede Kamer moeten komen.
Omtzigt en Hermans willen verder dat het recht op studiefinanciering voor EER-studenten wordt ingeperkt. In hun motie bepleiten ze een ‘wachttijd’ voor de toekenning van een studiebeurs en willen ze ook dat er regels komen tegen het aanvragen van studiefinanciering in twee landen tegelijk.
CDA-leider Henri Bontenbal keek ervan op. ‘Ik wil toch opmerken dat dit een heel verhaal is over wat er met migratie moet gebeuren, terwijl het kabinet daar nou juist op geklapt is’, zei hij. ‘Waarom hebben we het kabinet dan laten klappen? Dit had u toch gewoon nog in dit kabinet kunnen organiseren?’ Maar volgens Hermans lag het anders: haar wensen gaan eigenlijk verder en in het huidige kabinet lukte dat niet.
Toch steunde het CDA de motie, net als SP, ChristenUnie, SGP, BBB, JA21, PVV en Forum voor Democratie (plus drie afgesplitste leden). Er was dus een ruime meerderheid voor.
