D66 ziet het helemaal niet zitten en waarschuwt dat we ons niet moeten terugtrekken achter de dijken.
Dat werd vandaag, dinsdag, duidelijk in de Haagse Hogeschool bij het verkiezingsdebat De Student Kiest.
Benieuwd
Een bachelorstudent bestuurskunde en een masterstudent international relations hebben beiden politieke interesse en hebben hun keuze al bepaald, maar ze zijn toch benieuwd naar het debat – vooral naar de opvatting van partijen over de internationalisering van het hoger onderwijs. “Het is een moeilijk punt”, zegt de student bestuurskunde. “Het is best fundamenteel. Veel opleidingen zijn voor mensen die hier in Nederland gaan werken, dus waarom zou je die in het Engels doen? Maar ik snap ook wel dat universiteiten Engelstalige opleidingen aanbieden.”
De student international relations lijkt er minder mee bezig. Hij schat dat 50 à 60 procent van de studenten in zijn opleiding uit het buitenland komt, maar volgens hem kan dat in zijn vakgebied haast niet anders.
Zeven partijen
Studentenorganisaties ISO en LSVb hebben de De Student Kiest samen met universiteitenvereniging UNL en de Vereniging Hogescholen op poten gezet. Er zijn zeven partijen aanwezig: VVD, GroenLinks-PvdA, D66, PvdD, CDA, NSC en BBB. De PVV was ook uitgenodigd, maar heeft niet gereageerd. De partijen hebben anderhalf uur de tijd voor vier stellingen plus vragen uit de zaal. Het debat gaat snel, maar de meeste kandidaten vinden wel de gelegenheid om hun eigen geluid te laten horen.
Hogere basisbeurs
D66 en GroenLinks-PvdA maken duidelijk dat ze veel willen investeren in onderwijs, onderzoek en studenten. VVD en CDA hebben het op dit punt wat moeilijker, want die willen juist bezuinigen, en de andere drie partijen (PvdD, NSC en BBB) wilden hun plannen niet laten doorrekenen. BBB bepleit wel een hogere basisbeurs, maar is nog aan het ‘verkennen’ hoeveel hoger. Ook de Partij voor de Dieren wil dat de basisbeurs omhoog gaat. NSC wil de beurs in elk geval behouden.
Selectie
De VVD heeft het liever niet over de bezuinigingen, maar over selectie om studenten op de juiste plek te krijgen. Niet om studenten te pesten, legt ze uit, maar omdat selectie “uiteindelijk leidt tot kwaliteit en tot betere keuzes voor die student zelf”. De partij wil studenten overigens ook graag aanmoedigen om voor tekortsectoren te kiezen, bijvoorbeeld door het collegegeld voor bepaalde opleidingen te verlagen.
Dat is heel anders dan de vrije keuze die linksere partijen voorstaan, die vooral vinden dat studenten moeten doen wat ze zelf willen. Je kunt ze wel stimuleren of aanmoedigen, maar de keuze zou bij hen moeten liggen.
Leenstelsel
De CDA-kandidaat haalt fel uit naar de partijen van het leenstelsel, die volgens hem veel leed hebben berokkend. “Je kunt het niet compenseren”, zegt hij, “het is bijna niet in geld uit te drukken.” Inderdaad wil het CDA de pechgeneratie niet ruimhartig compenseren.
GroenLinks-PvdA (ooit voorstander van het leenstelsel) kaatst de bal terug: het CDA wilde destijds bezuinigen op het hoger onderwijs en nu ook. Ook de Partij voor de Dieren denkt dat je wel degelijk kunt compenseren. De PvdD trekt de vergelijking met de ereschuld aan Groningen en wil er miljarden voor uittrekken.
Keuze moeilijker
Elisa Weehuizen, voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond, wist vooraf eigenlijk al wat ze zou stemmen. “Maar zo’n debat kan zeker helpen bij het vormen van je mening. In elk geval maakt het de waarde van stemmen duidelijk.” Ook ISO-voorzitter Demi Janssen blikt tevreden terug. “Het heeft voor mij de keuze moeilijker gemaakt”, zegt ze.
Studenten hebben nog een week de tijd om op de knoop door te hakken. Op woensdag 22 november zijn de verkiezingen voor de Tweede Kamer.
Het verkiezingsdebat De Student Kiest is ook online terug te kijken.
