Voor stagiairs valt er nog een wereld te winnen, blijkt uit een brief van onderwijsminister Robbert Dijkgraaf aan de Tweede Kamer. Soms krijgen ze helemaal niets betaald, of minder dan studenten van een ander onderwijsniveau.
Dijkgraaf baalt ervan. 'Studenten horen een passende stagevergoeding te ontvangen', vindt hij. Met name bij onderwijsstages moet er volgens hem iets veranderen. Scholen moeten 'een stap naar voren zetten'.
Lerarentekort
Van de hbo-stagiairs in het onderwijs krijgt 77 procent geen enkele vergoeding. 'Hier is nog een weg te gaan', vindt Dijkgraaf. 'Zeker in een tijd met grote personeelstekorten waarbij we alles op alles zetten om het lerarentekort te bestrijden horen alle onderwijsstagiairs gewaardeerd te worden.'
Maar ook in andere sectoren is een vergoeding niet altijd vanzelfsprekend, blijkt uit onderzoek dat hij met zijn brief meestuurt. In de gezondheidszorg krijgt maar de helft van de stagiairs betaald.
Omgekeerd is er vrijwel altijd een stagevergoeding voor studenten in de economie, techniek en ict. Alles bij elkaar krijgt driekwart van alle hbo’ers een vergoeding.
In het wetenschappelijk onderwijs is dat 65 procent in de verplichte stages, dus één op de drie doet het gratis. Bij vrijwillige stages krijgt 91 procent van de wo-studenten betaald.
Verschillen
Er zijn meer verschillen die de minister steken. Waarom zouden stagiairs van verschillende onderwijsniveaus een andere vergoeding moeten krijgen, vraagt hij zich bijvoorbeeld af. Het past niet in zijn streven naar gelijkwaardigheid van studenten in het mbo, hbo en wo.
Twee verschillende onderzoeken tonen aan dat stagiairs van universitaire opleidingen meer verdienen dan stagiairs uit het hbo. Per maand gaat het om gemiddeld 400 tegen 370 euro (volgens statistiekbureau CBS) of zelfs 419 tegen 367 euro (volgens onderzoeksbureau ResearchNed).
Cao’s
In slechts één op de tien cao’s staan afspraken over stagevergoedingen, blijkt uit een analyse van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid die Dijkgraaf ook meestuurt. Bij die 10 procent is ook niet altijd een minimumvergoeding afgesproken.
Bovendien krijgen mbo-stagiairs soms minder betaald dan studenten van hogescholen en universiteiten: slechts twaalf van de 681 onderzochte cao’s noemen expliciet hetzelfde bedrag voor stagiairs van alle opleidingsniveaus.
Dijkgraaf: 'Iedere student verdient een positieve eerste kennismaking met de arbeidsmarkt, daar hoort een passende stagevergoeding bij. Dat staat voor mij als een paal boven water. Helaas laten de onderzoeken zien dat dit lang nog niet overal het geval is.'
Verplichte stagevergoeding
Het is allemaal niet nieuw voor studentenorganisatie ISO, dat van het 'zoveelste' onderzoek spreekt. 'Stagiairs kunnen het hoofd financieel nauwelijks boven water houden', zegt voorzitter Demi Janssen. 'Door onbetaalde stages moeten studenten die al krap bij kas zaten zich daardoor nog verder in de schulden steken of zich een slag in de rondte werken om de eindjes aan elkaar te knopen.'
Het kabinet zou een vergoeding niet moeten aanmoedigen, meent het ISO, maar verplicht moeten stellen. Dijkgraaf overweegt dat ook. 'Indien we op stagevergoedingen te weinig vooruitgang boeken, zal ik mij beraden op de inzet van stevigere maatregelen', schrijft hij. Op verzoek van de Tweede Kamer loopt er al een onderzoek naar de invoering van een verplichte stagevergoeding.
Het ISO wijst verder op de hardnekkige problemen rond de voorbereiding en begeleiding van stagiairs: het gaat lang niet overal goed. Ook is stagediscriminatie op grond van afkomst of functiebeperking nog altijd een probleem.
