Sinds Elon Musk Twitter overnam en het X ging noemen, regent het publieke ‘twexits’, zoals een afscheid van Twitter wel wordt genoemd. Musk zou te weinig doen tegen desinformatie en ophitsing door trollen en nepaccounts, vinden zijn critici.
Ook SURF heeft er genoeg van. X sluit niet langer aan bij publieke waarden als 'menselijkheid, autonomie en rechtvaardigheid', schrijft de ict-coöperatie van Nederlandse onderwijsinstellingen in een persbericht.
Veel wetenschappers hebben het platform al verlaten of maken er minder gebruik van, stelt SURF. Een woordvoerder verwijst naar een recent onderzoek van Nature, waarin ruim de helft van de ondervraagde wetenschappers zegt minder te twitteren of hun account op te heffen.
Alternatieven
Er zijn allerlei alternatieven voor X, zoals BlueSky (van voormalig Twitterbaas Jack Dorsey), Threads (van Meta/Facebook), LinkedIn (Microsoft) of zelfs het dansjes- en liedjesplatform TikTok (van het Chinese ByteDance).
SURF stapt over op het veel kleinere Mastodon, dat open source is en een decentraal karakter heeft. Op het platform bepalen lokale beheerders zelf in hoge mate de regels en techniek van hun eigen gemeenschappen.
Vorig jaar zette SURF als experiment een Nederlandse onderwijs- en onderzoeksgemeenschap op. Daar doen 36 onderwijsinstellingen aan mee, vooral uit het hoger onderwijs.
Niet helemaal anoniem
Mastodongebruikers kunnen in deze SURF-gemeenschap niet helemaal anoniem zijn. Dat ziet SURF als een voordeel: 'Zo minimaliseren we de kans op bots, trollenlegers, spam en desinformatie op onze server. Gebruikers behouden wel de vrijheid om actief te zijn onder een pseudoniem, door zelf een username te kiezen.'
Toch zijn er nog genoeg instantie over die X blijven gebruiken. Onder meer de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft nog een account, net als bijvoorbeeld minister Robbert Dijkgraaf (OCW). Daar staat tegenover dat staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Digitalisering) ermee is gestopt: ze is te volgen op Mastodon en LinkedIn.
In december startte de Europese Commissie een onderzoek naar X. Het platform zou niet transparant genoeg zijn en te weinig doen tegen manipulatie en desinformatie, is de verdenking.
