Begin maart betichtte de Onderwijsinspectie het bestuur van de TU Delft van wanbeheer op het gebied van sociale veiligheid en drie weken geleden hekelde de Arbeidsinspectie de werkomstandigheden aan nog veel meer universiteiten. Discriminatie, wangedrag en seksuele intimidatie zijn er niet ongebruikelijk.
Deze voorbeelden laten zien 'hoe belangrijk toezicht is om misstanden aan het licht te brengen wanneer instellingen er niet in slagen de sociale veiligheid te borgen', schrijft demissionair minister van Onderwijs Robbert Dijkgraaf aan de Tweede Kamer.
Onderzoek
Dijkgraaf wil daarom het toezicht hierop versterken via de Arbeids- en Onderwijsinspectie, maar hij wil ook in gesprek gaan met de toezichthouders van hogescholen en universiteiten.
Sowieso start de Onderwijsinspectie deze zomer een onderzoek naar het functioneren van Raden van Toezicht in het hoger onderwijs: wat doen ze eigenlijk en hoe effectief zijn ze? Het gaat daarbij niet alleen om de sociale veiligheid, zegt een woordvoerder van de inspectie.
Zorgplicht
Om het toezicht op sociale veiligheid hanteerbaar te maken, werkt de minister aan een wettelijke ‘zorgplicht’ voor sociale veiligheid in het hoger onderwijs. Zo’n plicht geeft de inspectie meer houvast om op te treden wanneer de sociale veiligheid van studenten in het geding komt.
Ter inspiratie kijkt hij op verzoek van de Tweede Kamer ook naar Amerikaanse wetgeving, Title IX, waarin het verbod op discriminatie in het onderwijs is geregeld. Het is van belang dat er goede kaders komen, zegt hij.
Zeevaartschool
Zonder goede kaders is het lastig om onderzoek te doen naar sociale veiligheid, blijkt uit een recent artikel van dagblad NRC over de zeevaartschool van NHL Stenden op Terschelling. Daar verloren drie medewerkers hun baan op basis van meerdere onderzoeken naar sociale onveiligheid, maar er deugde volgens de rechter niets van. Collega’s zeggen tegen de krant dat ze in het duister tasten en niet weten wat precies het probleem was.