Op levenlanghogeschool.nl staat een foto van een jonge vader in de woonkamer achter zijn laptop. Zijn dochtertje hangt op zijn rug, zijn zoontje zit naast hem en beide kinderen kijken met hem mee naar het scherm. De slogan: ‘Verder komen is heel dichtbij.’
Waarom zou deze vader niet voor een hbo-master kiezen, vragen de hogescholen zich af. Ze lanceren een speciale campagne voor hun masteraanbod. ‘Een master die werkt voor jou, volg je aan een hogeschool.’
Krimp
Het hbo voorziet een flinke daling van het aantal jongeren die na het voortgezet onderwijs of mbo doorstuderen. De krimp is al begonnen. Zeker in dunbevolkte regio’s kunnen kleinere opleidingen misschien moeilijk overeind blijven.
Logisch dus dat hogescholen nieuwe doelgroepen willen aanboren en zich graag op het deeltijdonderwijs richten. Een leven lang leren zou vanzelfsprekend moeten zijn, menen ze. Dat is ook goed voor de kenniseconomie.
En ze boeken enig succes. De deeltijdopleidingen groeiden in vijf jaar tijd van 15 naar 18 duizend eerstejaars. Maar dat is vrijwel helemaal te danken aan de tweejarige ad-opleidingen, die verdubbelden van drieduizend naar zo’n zesduizend eerstejaars.
Het aantal eerstejaars in de deeltijdbachelors is weer aan het dalen, misschien ook omdat mensen liever voor die kortere ad-opleidingen kiezen. Maar het aantal nieuwe deeltijdstudenten in de hbo-master blijft al jaren stabiel op zo’n 3.700 per jaar.
Aantrekkingskracht
Het zou goed zijn voor de aantrekkingskracht van het hele hbo als de praktijkgerichte masters bekender zouden zijn, meent voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen. Het zou de hogescholen aantrekkelijker maken voor vwo’ers, maar ook voor universitaire bachelorstudenten.
‘In Nederland hebben we minder master-opgeleiden in vergelijking met andere landen in Europa’, zegt hij een persbericht. Daarom willen de hogescholen hun masteraanbod ‘vergroten en verdiepen’.
Het ligt een beetje aan de bron die je bekijkt – en wat versta je precies onder masterniveau? – maar Nederland zit rond het Europese gemiddelde. Zo’n 14 procent van de beroepsbevolking heeft een master. Bijvoorbeeld Frankrijk en Ierland zitten daar flink boven.
Langstudeerboete
De hogescholen beginnen aan hun campagne terwijl het kabinet een langstudeerboete wil invoeren. De vorige keer dat die boete werd ingevoerd (en meteen afgeschaft) was in 2012. Toen daalde de belangstelling voor de deeltijdopleidingen nogal. In je eigen tempo studeren was er niet meer bij: deze studenten kregen net zo snel een boete als voltijders.
De huidige plannen moeten nog uitgewerkt worden. Het is dus niet bekend of er voor deeltijdstudenten een uitzondering komt.
