Ik ben bang dat die 50% een grove overschatting was. Het probleem met kennis is, dat je niet weet wat je niet weet, en ook niet hoeveel je niet weet. Wetenschappelijke kennis is een archipel van door moeizame aanplemping langzaam groeiende eilanden, in een zee van onwetendheid. De eilanden hebben een massieve ondergrond, maar de toplaag is gatenkaas. Sommige eilanden zijn door een nog wankele brug met elkaar verbonden.
Wat voor soort kennis zouden onze bestuurders moeten hebben om ons een weg te wijzen door deze crisis? Wie het alleen van de wetenschap verwacht overschat haar, en doet het menselijk bestaan geen recht. Je kan in onze adviesorganen alle soorten wetenschap stoppen en voortdurend de laatste inzichten aftappen, maar hoe brouw je daar beleid van? Inderdaad, wetenschappers beschrijven steeds beter, leggen steeds meer verbanden, en beantwoorden steeds meer vragen over het virus, de overdracht, incubatie, immuniteit, vaccinatie en beschermingsmiddelen. Maar op een aantal vragen heeft geen enkele wetenschap een antwoord. Wat voor maatschappij willen of moeten wij zijn? Wat zijn mensen bereid om te doen of te laten, nu, maar ook volgend jaar nog? Wat of wie willen wij opofferen? Welke angst, en welk leed, moeten we zwaarder laten wegen?
Wetenschappers moeten zich er niet toe laten verleiden, de politiek een totaalpakket aan coronamaatregelen aan te reiken. Ze kunnen onze politici vanuit hun eigen discipline bijpraten over de stand van hun vakgebied, en wetenschappers die vertrouwd zijn met meerdere eilanden van de kennisarchipel kunnen een breder verhaal houden. En daarbij moeten ze niet ophouden te vertellen hoe wetenschap werkt, en wat je er wel en niet van kan verwachten. Wetenschappelijke kennis heeft een bijsluiter. Maar daarna moeten de wetenschappers de kamer verlaten en moeten onze bestuurders hun besluiten nemen en daarover verantwoording afleggen. Laten ze daarbij ook vertellen hoe ze de kennis die de wetenschap ze niet kon leveren hebben meegewogen. Die besluiten zijn het resultaat van een mengsel van wetenschappelijk inzicht, maatschappijvisie en emotie. En hoewel de kennis geleidelijk verandert van gatenkaas in meer massieve substantie, zal het de rol van maatschappijvisie en emotie niet verdringen.
