‘Trump is the gift that keeps on giving’
In a full Agora hall, journalist and former correspondent in the US Eelco Bosch van Rosenthal was a guest at Studium Generale on Tuesday evening. He was interviewed about Donald Trump, the 45th president of the United States.
Zogezegd, de zaal zat vol – en daar komt geen Trumpiaanse overdrijving aan te pas. Het publiek kon Bosch van Rosenthal vragen stellen over Trumps jeugd, zijn presidentschap en het Mueller-onderzoek. Tussendoor werden er beelden getoond uit de documentaire Droomland Amerika, die de journalist maakte voor de VPRO.
Steenrijken en staalarbeiders
Donald werd geboren in New York als kind van de vastgoedmagnaat Fred Trump, een Duitse immigrant die zijn fortuin vergaarde met het bouwen van grote woonblokken in Brooklyn. De jonge Trump ging na zijn studie ook in de stenen. Met het startkapitaal van zijn vader en zijn eigen zakelijk instinct, maakt hij al snel furore als succesvolle vastgoedmagnaat. 'Waarom kiest een baanloze staalarbeider uit Wisconsin juist deze tycoon als president?', klinkt het uit de zaal. Bosch Van Rosenthal: ‘In de VS kijken kiezers met minder jaloezie naar steenrijke mensen.’
Het is een van de vele verbaasde vragen vanuit de zaal. Een bloemlezing van de rest: Waarom mag hij liegen? Waarom komt hij weg met kleedkamerpraat (grab 'em by the pussy)? Is Trump een megalomane narcist? Schamen Amerikanen zich niet voor deze president? En is Trump het einde van de democratie? Het moge duidelijk zijn: op de campus was Trump niet verkozen tot leider. Maar dat geldt ook voor de Amerikaanse campussen.
Lame-duck
Voor de journalistiek is Trump een zegen, vertelt Bosch van Rosenthal. ‘Hij is een prima business model: the gift that keeps on giving. Trump is een van de meest benaderbare presidenten. Of ik hem wel eens heb gesproken? Nee. Dat zou ook niet heel interessant zijn, denk ik.’ Wel interviewde hij Trump-fluisteraar Steve Bannon voor Nieuwsuur. Het gesprek verliep niet bepaald gesmeerd. ‘Na afloop van het interview riep Bannon: that was great! Voor hem is het allemaal spel. De media als vijand, het is een tweedeling die Bannon goed uitkomt.’
Immigratie was de kern van Trumps verkiezingscampagne, weet de journalist. ‘Illegale immigratie naar de VS is een groot probleem. Dat heeft Trump benoemd. Alleen is een muur volgens mij geen oplossing. De meeste illegale immigranten komen legaal naar de VS op een reisvisum, maar keren na de termijn van drie maanden niet terug naar hun thuisland. Voor zijn kiezers moet Trump de muur bouwen. Dat zal lastig worden: door de winst van de Democraten in de midterms is de president een lame-duck, hij heeft geen meerderheid meer in het Huis van Afgevaardigden, net als Obama in zijn laatste twee jaar.’
Zwaard van Damocles
En hoe zit met het Mueller-onderzoek over de vermeende Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen van 2016? ‘Trump heeft als enige presidentskandidaat zijn belastingaangifte niet bekend gemaakt. Het is speculeren, maar daar moet een reden voor zijn. Ik vraag me af of het Mueller-onderzoek als een zwaard van Damocles boven hem hangt. Wat er ook uit het onderzoek naar voren komt, het wordt een politiek besluit. Het blijft de vraag of de Democraten zo’n zwaar middel als impeachment (afzetting van de president) gaan gebruiken.’
Inmiddels zijn er zo’n twintig Democratische kandidaten die het in 2020 tegen Trump willen opnemen. ‘Gaan ze volledig op de anti-Trump-koers of gaan ze voor de inhoud? Dat is eigenlijk de grote vraag. De Californische senator Kamala Harris zie ik als een belangrijke kanshebber. Of Trump zelf een tweede termijn wil? Hij is van plan om in 2020 weer mee te doen. Ik denk dat hij het leven in New York erg mist – Washington is de meest linkse stad van Amerika. Tegelijkertijd vindt hij de slingers, het ceremoniële van het presidentschap erg mooi. Bovendien, en dat is misschien wel de belangrijkste reden om weer mee te doen, hij houdt niet van verliezen.’
De avond was de eerste van een tweeluik. Over een maand is die andere sterke man, Vladimir Poetin, aan de beurt.