‘Mensen die we niet horen of zien, geven 5 november de doorslag’

| Jari Dokter

Journalist en Amerika-expert Laila Frank was maandagmiddag te gast bij Studium Generale om te praten over de Amerikaanse verkiezingsstrijd tussen Donald Trump en Kamala Harris. Ze vertelde in het Amphitheater van de Vrijhof over de mensen achter het stembiljet.

Photo by: Anneke Heukels

‘Als journalist wil ik een breed politiek beeld creëren. Ik wil het verhaal van mensen vertellen achter het stembiljet’, vertelde de Amerikadeskundige tijdens haar lezing. Wat zijn hun redenen bij het stemmen en wat drijft hun om te stemmen op hun favoriete kandidaat?

Frank woont zelf voor een deel van het jaar in Nederland, maar vertoeft ook voor een gedeelte in de Verenigde Staten. In de staat Pennsylvania om specifiek te zijn. ‘Pennsylvania, waar ik dus woon, is een onvoorspelbare staat als het om de verkiezingsuitslag gaat. De fanatieke democraten en republikeinen gaan tijdens de verkiezingen niet het verschil maken. De mensen die we niet horen of zien, geven op 5 november juist de doorslag. Het is om die reden een staat waar ontzettend veel campagnegeld in wordt gepompt. We krijgen dagelijks folders en flyers door de brievenbus en zien alles over de verkiezingen continu in de media. Mensen worden ontzettend toegejuicht om te stemmen.’

‘Graven in woonwijken’

De journalist struint buurten en wijken af op zoek naar verhalen achter het uitbrengen van de stem. De Amerikadeskundige heeft dan ook haar eigen podcast: ‘Welkom in Washington’. In deze serie bespreekt ze alles over de Amerikaanse verkiezingen. Ook de ‘gewone man’ krijgt daarin een podium. Tijdens haar lezing wordt dat duidelijker en geeft ze voorbeelden van zes buren die ze interviewde. Frank komt vooral mensen met dilemma’s tegen die struggelen bij het maken van hun keuze. ‘Ik spreek met mensen die bij de vorige verkiezingen op Joe Biden stemden. Wat ik zie is dat zij niet per se voor Biden waren, maar ze stemden op een democraat om te voorkomen dat Trump in het Witte Huis kwam. Ze stonden dus niet achter degene op wie ze stemden. Daarom vragen mensen zich nu af: stem ik opnieuw voor een partij die mij teleurstelt en geen vertrouwen geeft? Dit is een groot dilemma in de maatschappij’, ziet Frank. ‘Tot de laatste dag weten mensen niet op wie ze moeten stemmen.’

Kiessysteem

Dat stemmen tussen twee kanten moeilijk is, heeft onder andere te maken met het kiessysteem. Naast de persoonlijke verhalen van Frank, wijdt ze ook kort aandacht aan de werking van het Amerikaanse kiessysteem. Zo komt aan bod hoe een stemt telt, welke staat als ‘swing state’ wordt gezien en welke staten straks het verschil maken. Een van de bezoekers heeft een vraag over het kiessysteem. De Amerikakenner heeft duidelijk een mening over het systeem. ‘Ik denk dat het huidige kiessysteem met democraten en republikeinen moet veranderen, maar dat kost ontzettend veel tijd om dat voor elkaar te krijgen.’

Trump en Harris

Aan het einde van de lezing, die Studium Generale samen met Sirius organiseerde, barstte het vragenvuur los. Wat zijn de positieve en negatieve kanten van beide kandidaten? ‘Dat is een hele goede vraag. Trump is een echt ‘campaigner’. Hij is al zijn hele leven een salesman. Dat doet hij goed. Daarnaast schudt hij alles wakker, waardoor meer mensen politiek actief zijn. Er gebeurt iets en dat is positief voor Amerika. Dat hij onvoorspelbaar is, maakt hem negatief. Want wat doet hij straks met moeilijke kwesties die spelen? Zoals de NAVO-kwestie en de situatie in Oekraïne’, vroeg Frank zich af.

‘Harris is meer van de lange zinnen en concepten. Dat maakt haar niet echt een campaigner. Mensen haken snel af en houden de aandacht er niet bij. Ook de politieke stijl en de macht van de democraten valt niet altijd positief. Wel zien ze haar als een capabele president, maar wordt ze nog onderschat. Tot slot kan ze de eerste vrouwelijke president worden en komt ze op voor gekleurde mensen’, zegt Frank. Nadat ze uitvoerig antwoord heeft gegeven op alle vragen, geeft Peter Timmerman van Studium Generale aan dat de tijd erop bijna op zit. 'Frank moet nu echt door naar de volgende lezing.'  

 

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.