Siberië. Dat klinkt als sneeuw en bontmutsen, maar het is er op dit moment lekker weer, zo melden Steven en Lisette monter vanaf hun stage-adressen. Slechts één maandje bijtende kou moesten de twee doorstaan. Nu is Tomsk gesmolten.
Lisette: 'De natuur is supermooi en de temperatuur ligt al vier weken boven de zestien graden. We zijn inmiddels ingeënt tegen encephalitus (hersenontsteking) en dus mogen we de bossen in. Het is heel bijzonder om te zien dat de natuur in een paar maanden doet, waar ze in Nederland acht maanden de tijd voor heeft. Binnen een week zaten overal knoppen aan de bomen en hoorde je overal vogels.'
Lisette Harting (26) wilde heel graag naar Siberië om stage te lopen. 'Ik was heel benieuwd hoe de mensen in deze streek leven. Het klimaat, het verleden waarin mensen naar werkkampen werden gestuurd of verplicht moesten emigreren, zie je dat nog terug in de mensen? En de Russische taal vind ik heel mooi.'
Harting informeerde naar de mogelijkheden en toevallig was er plek op de Siberische Universiteit TUSUR, Tomsk State University of Control Systems and Radioelectronics. Een puur elektrotechnische universiteit. Studiegenoot Steven Staal (24) wilde wel met haar mee mee. Lisette: 'Dat geloofde ik eerst niet. Maar hij wilde het echt!'
Steven vond een stageplek op een bedrijf dat nauw verbonden is met TUSUR. 'We maken waterzuiveringsinstallaties. Het motto: goedkoop, compact en de domste boer moet ermee overweg kunnen. Anders drinken die mensen in de afgelegen dorpen gewoon vuil water omdat ze te bang zijn om zich te verdiepen in een vreemd apparaat. Ik doe onderzoek op het gebied van electro coagulatie, het laten samenklonteren van stoffen om te zorgen dat ze groot genoeg zijn om ze te kunnen filteren.'
Lisette belandde bij het, eveneens met TUSUR verbonden, bedrijf Biotok dat apparaten maakt voor operaties op mensen met hartritmestoornissen. 'Ik moet een filter maken dat de baseline drift in een electrocardiogram-signaal (ECG) tegenwerkt. Als een patiënt beweegt, verstoort dat namelijk het ECG-signaal. Mijn opdracht is te zorgen dat het signaal stil blijft staan op het beeld, zodat de arts daar makkelijk informatie uit kan halen.'
Het stagelopen is een kwestie van wennen. Russen vinden tien uur per dag werken aan de lage kant. Ook vierden Lisette en Steven een voor hen nieuwe feestdag. Op 7 mei was het Radiodag, een officiële vrije dag voor alle elektrotechnici in het land, die dan uitbundig herdenken dat de Rus Popov in 1895 de radio uitvond.
Ook op andere fronten is het omschakelen. Zo blijkt Lisette inmiddels vegetariër-af. In haar internetdagboek: 'Na drie dagen alleen borsh en wat andere gerechten in de kantine had ik het gehad. Bovendien zijn groente en fruit hier hartstikke duur!'
Moeten de Hollanders aan de Russen wennen, andersom is dat net zo. De interesse voor de twee is groot. Ze zijn al geïnterviewd doorhet universiteitsblad, de plaatselijke krant en twee televiesiestations. Lisette: 'Wel begrijpelijk als je weet dat Tomsk nog maar zo kort open is voor de buitenwereld en wij zo'n beetje de eerste Nederlandse studenten zijn.' Steven: 'Ik ben zelfs geïntroduceerd aan de Russische onderwijsminister! De vice-rector van TUSUR was onlangs op de UT en wilde de minister, die weer op bezoek was in TUSUR, vertellen over de ondernemende universiteit in Twente!'
Lukt de taal al een beetje?
Steven: 'Glasnost en perestroika, verder kwam ik niet. Maar in december ben ik begonnen met een cursus. Vooral omdat heel veel Russen geen of slecht Engels spreken maak ik goede vorderingen. Het gaat met handen, voeten en een woordenboek.'
Lisette: 'Na een heel slecht interview met het universiteitsblad, in het Russisch, hebben we afgesproken dat we twee keer per week Russische les krijgen.'
Al veel contacten gelegd?
Lisette: 'We wonen in een studentenflat. Wij hebben elk een kamer, dat is hier een luxe. Op onze afdeling woont ook een familie compleet met opa oma en twee kinderen. We hebben dus een beetje een 'Russische familie'. En we hebben contact met collega's en studenten.'
Steven: 'Als je wordt voorgesteld als iemand uit Nederland dan vinden de meesten dat erg interessant. Dat we hier zijn, wordt volgens mij wel gewaardeerd.'
Wat valt op?
Steven: 'Dat de Russen alleen een vork gebruiken tijdens het warme eten...'
Lisette: 'Dat je een maandelijkse medische keuring krijgt (nagels, voeten, oksels) voordat je mag zwemmen. En dat mannen alleen elkaar de hand schudden en vrouwen negeren.'
Vooroordelen?
Lisette: 'Wat klopt is dat men hier redelijk veel drinkt: op andere tijden dan wij gewend zijn. Om twee uur 's middags staan de flessen wodka op cafétafels. Het is hier ook normaal om op straat te drinken. De caissières in de winkel zijn gewend om je biertje te openen.'
Jannie Benedictus
Lissette Harting en Steven Staal