UT aan vooravond van grote reorganisatie

De UT staat voor een omvangrijke reorganisatie van haar onderwijs en onderzoek. Om de kwaliteitsslag naar excellentie te maken en tevens een bedrag van vijftien miljoen te bezuinigen, dienen de vijftien minst presterende onderzoeksgroepen binnen de instituten te verdwijnen. Dat zal ‘zeer waarschijnlijk’ leiden tot gedwongen ontslagen. Verder worden de twintig bestaande bacheloropleidingen omgevormd tot tien brede bachelors en komt er op de campus een university college voor excellente studenten. Dat liet CvB-voorzitter Anne Flierman weten na afloop van een tweedaagse meeting van het universitair managementteam UMT, dat bestaat uit het college, de faculteitsdecanen en de wetenschappelijk directeuren van de zes onderzoeksinstituten. ‘We praten al langer over aanscherping van Route14. We willen scherper gaan koersen en meer focus in het onderzoek aanbrengen. Dat proces krijgt versneld vorm nu we terecht komen in financieel zwaar weer, waarvan we de volle omvang nog niet geheel kunnen overzien.’ Het ITC verwacht een miljoenenreductie omdat het kabinet kort op ontwikkelingssamenwerking (zo werd gisteren in de U-raad meegedeeld). De kwaliteitsslag in het onderzoek (de zogenaamde 10% bottom up-operatie) was al eerder aangekondigd in de nota sturing van onderzoek. De faculteitsdecanen is tijdens de meeting gevraagd om de komende maanden de zwakste groepen te identificeren. Hoe dat proces zich zal gaan voltrekken wordt nog nader uitgewerkt, maar criteria als visitatie-uitkomsten, citaties en inverdiencapaciteit zijn zeker bepalende factoren. Het getal vijftien is volgens Flierman gebaseerd op de gemiddelde kosten van een onderzoeksgroep - één miljoen - inclusief administratieve en technische ondersteuning, afgezet tegen de al eerder bekend gemaakte vijftien miljoen bezuiniging vanaf 2012. Het is volgens de CvB-voorzitter ondenkbaar dat deze afslankoperatie alleen met natuurlijk verloop is te realiseren. Er staan dus zeker banen op het spel, niet alleen bij de onderzoekers maar ook bij het ondersteunend personeel. ‘Het gaat om een reguliere reorganisatie’, bevestigt Flierman. Om die te realiseren is volgend jaar de instemming van de UR nodig. De raad werd gisteren al door het CvB ingelicht. De voorzitter van de raad van toezicht, Heino van Essen, woonde een deel van de UMT-vergadering bij. Een algemene mail over het CvB-besluit is deze week te verwachten. Nieuw is verder dat de huidige twintig bachelors worden ingedikt tot tien brede bachelors, met minder vakjes en grotere blokken. Het UT-onderwijs krijgt een interdisciplinair concept waarin nadrukkelijk de drie o’s - van onderzoeken, ondernemen en ontwerpen - worden verwerkt. Naarmate deze bacheloroperatie zijn beslag krijgt wordt volgens Flierman ook duidelijk vanuit hoeveel faculteiten deze opleidingen verzorgd gaan worden. ‘Daar wordt dus nog aan gewerkt, maar het zullen er, los van het ITC, zeker minder zijn dan de huidige vijf.’ De nadruk in de driejarige brede bacheloropleidingen ligt vooral op nieuwe technologie in het leerproces en minder op het vergaren van kennis. Het UT-onderzoek zal ook anders worden gefinancierd. Of instituten worden afgebouwd of dienen te fuseren, daarover wenst Flierman geen mededelingen te doen omdat daar nog geen besluit over is genomen. Maar Flierman bevestigt wel dat MESA+en MIRA’bestuurlijke prioriteiten zijn van het CvB’. Het funderend onderzoek, met een horizon van tien jaar, blijft voorbehouden aan de speerpuntinstituten (nano, biomedisch, ICT, governance, groene energie/processen). Dat moet volgens Flierman van excellente kwaliteit zijn. Het andere onderzoek (onderwijsgerelateerd en toegepast) gaat weer terug naar de faculteiten. Waarnemers, die tien jaar geleden aan de wieg van de onderzoeksinstituten stonden, zullen in de nieuwe plannen een zekere ‘terugkanteling’ herkennen. In de scherpere UT-koers zal er volgens het CvB een evenwicht zijn tussen de technische component en de sociale wetenschappen ‘voorzover van belang voor de maatschappelijke inbedding van die techniek’. De UT zou, als het sein daartoe is gegeven, in september 2012 willen starten met een eigen university college, gericht op excellente studenten, die net als de docenten worden geselecteerd. Of de studenten op de campus moeten wonen en hoeveel dat er zijn, is nog niet bekend. De onderwijsinhoud zal een afspiegeling worden van het UT-aanbod en wordt ook in een of meer brede bachelors gegeven. Bert Groenman