Een videofragment. Het filmpje uit Bergmans documentaire ‘Beperkt houdbaar’ geeft een goed beeld van haar werkwijze: kritisch en zoekend naar antwoorden vanuit een persoonlijk perspectief. Ze interviewt twee Amerikaanse vrouwen. Vraagt hen naar het vrouwelijke schoonheidsideaal. Het antwoord? Ze willen net zo zijn als de vrouwen in de Playboy.
Cosmetische chirurgie
Volgend beeldmateriaal komt uit de cosmetische kliniek waar dokter Matlock menig vrouw een Playboy-look aanmeet. Bergman ondergaat het intakegesprek. Gewapend met camera filmt ze de lichamelijke keuring van dokter Matlock. Zonder enige schroom somt hij de ‘tekortkomingen’ op: buik, borst, billen, armen. Het mag volgens de plastische chirurg allemaal wel ietsjes meer of juist iets minder. Na nog een blik in Bergmans kruis is het volgens de Amerikaanse dokter duidelijk: het volledige verbouwingspakket is nodig.
Onzekerheden
De twee filmpjes leveren het nodige gelach op in de zaal. Bergman benadrukt nog eens dat het beeldmateriaal echt is en niet in scene gezet. ‘Ik gebruik mijn persoonlijke leven om in contact te komen met het publiek. Tijdens de APK-keuring van dokter Matlock zit ik op twee lijnen. De ene is de filmmaker. Die denk ‘yes, wat een geweldige scene’, de andere ben ikzelf en ik was aardig pissed off na dit gesprek.’ Vervolgt: ‘De cosmetische wereld speelt in op de onzekerheden van vrouwen en dat neem ik ze kwalijk. Dokter Matlock boorde bij mij nieuwe ‘issues’ aan. Mijn armen waren in mijn ogen prima, maar na mijn bezoek aan de kliniek, kijk ik toch anders tegen ze aan. Zeker als ik zwaai.’
Cubaanse vrouwen
Ander beeld komt uit Cuba. Bergman interviewt een paar vrouwen na een lesje aerobic. Ze dragen korte, strakke hemdjes. Hun voluptueuze rondingen komen er goed in uit. Of ze zich sexy voelen, vraagt Bergman. Ja natuurlijk! Ik schaam mij niet voor mijn lichaam. Ook niet voor mijn buik. Die gaat waar ik ga’, zegt er één terwijl ze zonder gêne haar buik voor de camera ontbloot.
Hyperrealiteit
Moeten vrouwen zich schamen voor hun schaamlippen? Bergmans videoclips maken duidelijk dat het antwoord op deze vraag verschilt per land. In Cuba, waar reclame en advertenties verboden zijn, ontbreekt een vergelijking met het ideaalbeeld van vrouwen. Westerse landen raken daarentegen volgens haar steeds meer verstrikt in een hyperrealiteit waarin mensen de afbeelding op het reclamebord als echt zien. ‘We zijn ongevraagd allemaal deelnemers in de Miss Competition.’
Het FFNT en het OBP-vrouwennetwerk organiseerden de lezing om internationale vrouwendag te vieren. Dat was op zaterdag 8 maart.
