Het theaterstuk Brain Insane van theaterstichting Cinergy , dat maandagavond werd opgevoerd in de Vrijhof, gebruikt metaforen om de werking van onze hersenen uit te leggen. De voorstelling, die Cinergy een vorm van stand-upfilosofie noemt, is daarmee toegankelijk voor iedereen met veel of weinig voorkennis over de hersenen.
In Brain Insane komen de verschillende gebieden van de hersenen aan bod. De show maakt gebruik van een grote opblaasbare bal die fungeert als hoofd. Hierin worden de specifieke gebieden in de hersenen aangegeven: zo zit links het deel van de taal en de logica en rechts het deel van beelden en gevoel. Technicus Simon Truxillo ondersteunde de beelden met licht en geluid en had zo zelf ook een rol in de voorstelling.
Bouwvakkers Hypo en Campi
Aan de hand van een metafoor met bouwvakkers ‘Hypo’ (de hypothalamus) en ‘Campi’ (de hypocampus) legden de acteurs de werking van stress uit. Hypo is een stoere bouwvakker die veel zand (cortisol) schept en Campi is de luie, dikke bouwvakker die ernaast staat en af en toe wat zand over zich heen krijgt.
Dat is geen probleem, Campi zegt gewoon: ‘Hypo even dimmen!’. Bij stress maken de hersenen echter te veel cortisol aan en verdwijnt Campi onder het zand; hij kan Hypo dan ook niet meer waarschuwen. Dan komt Amy (de amygdala) om de hoek kijken en die gaat paniek zaaien. Amy schreeuwt eigenlijk alleen maar ‘Het gaat mis! Het gaat mis!’ waarop Hypo nog meer zand over Campi heen schept: ultieme stress.
Power pose
Karin Jessica Jansen vertelt dat er een hele hand vol oplossingen is voor het teveel aan stress. Zo kun je gaan bewegen, muziek luisteren, slapen of mediteren. Mocht je hier nou allemaal geen zin in hebben, kun je ook een ‘power pose’ aannemen.
Zo’n krachtige en open houding (zoals op de foto hieronder) moet je twee minuten aanhouden. Je lijf geeft dan een signaal af aan je hersenen dat ervoor zorgt dat je 20 procent meer testosteron en 25 minder minder cortisol aanmaakt.
SIRE-spotje
Verder leert de show het publiek dat piekeren zinloos is, dat we slechts 4 procent van onze beslissingen baseren op de afwegingen die we met piekeren beredeneren. De overige 96 procent van onze keuzes worden gemaakt door ons onderbewustzijn, je innerlijke stem.
Ook kunnen we gedachtes als een soort van rivier aanleggen in ons hoofd. Door gedachtes steeds maar te herhalen en herhalen kun je er automatisch naar gaan handelen. Het is dus niet ‘ik denk dus ik ben’ maar eerder ‘ik word wat ik denk’, aldus de makers van Brain Insane.
Hier moeten we wel mee oppassen, waarschuwt Jansen. Bijvoorbeeld het lezen van je nieuwsfeed in de ochtend kan ervoor zorgen dat je juist negatieve gedachtes programmeert, omdat je jezelf gaat vergelijken met anderen en je het stempel ‘Loser!’ op je eigen voorhoofd plakt. Karin Jessica Jansen: ‘Eigenlijk zou er een SIRE-spotje moeten zijn dat zegt: wees voorzichtig met wat je in je kop stopt!’
