‘ICT moet meer gevoel krijgen’

| Rense Kuipers

‘ICT met gevoel’, luidde de titel van de oratie van Jan van Erp. Hij is donderdagmiddag benoemd tot bijzonder hoogleraar Tangible User Interaction en vertelde over tast in ICT-toepassingen. En dat kan op veel manieren.

Photo by: Mihai Simonia

‘Denk in de simpelste vorm aan de trilfunctie op je telefoon’, vertelt Van Erp, onderzoeker bij de vakgroep Human Media Interaction en onderzoeksinstituut TNO, over zijn vakgebied. ‘Huidige ICT-toepassingen draaien vooral om onze ogen en oren, maar ICT moet juist meer gevoel krijgen.’

Het gaat om het concept van tast verder te brengen, legt Van Erp uit. ‘Hoe veel kun je overdragen via tast? Zeker als je kijkt naar specifieke doelgroepen als blinde en dove mensen, kun je visuele en auditieve toepassingen vertalen naar tactiele.’

Trillingen

Er wordt al vrij veel gedaan het gebied van tactiele technologie, zegt Van Erp. Bijvoorbeeld op militair gebied. ‘Dan kun je denken aan een trilvest voor gevechtspiloten. Wanneer er dreiging van rechtsachter komt, voelt een piloot dat bijvoorbeeld met een trilling bij zijn rechterschouder.’

Ook voor consumenten komt de technologie op verschillende manieren terug. ‘Normaal wordt veel informatie visueel gepresenteerd. Wat als je bij autorijden niet alleen visueel, maar ook tactiel registreert? Als iemand in je linker dode hoek rijdt, dan voel je bijvoorbeeld een trilling in je linkerbeen. Dat zie je nu al in auto’s uit het topsegment en misschien over een aantal jaar bij ‘betaalbare’ auto’s.’

Skypen met tast

Een ander onderdeel van Van Erps oratie was de informatieverwerking door middel van tast. ‘We knuffelen, lopen hand-in-hand. Als we dat doortrekken naar ICT-toepassingen, kun je denken aan het toevoegen van tast aan Skypegesprekken’, vertelt Van Erp. ‘Zo heb je ook apparaten die het vasthouden van een hand simuleren. Dat kan chronisch zieke kinderen helpen in hun contact met familieleden die niet altijd naast hun bed kunnen zitten.’

‘Je kunt dit nog een stap spannender maken’, vervolgt Van Erp enthousiast. ‘Dit soort toepassingen worden gemedieerd door de mens, maar waarom zou je dat niet door robots laten doen, die een fysiek ‘lichaam’ hebben? Waarom kunnen ze jou niet aanraken? En willen we dat eigenlijk wel?’

Het heeft te maken met de ongeschreven regels van ongeschreven tast, zegt Van Erp. ‘Hoeveel zoenen geef je je collega’s bijvoorbeeld op de wang na oud en nieuw. Robots zou je ook aan regels moeten formaliseren.’

Slimme serveerster

Van Erp vervolgt over de Midas-aanraking. ‘Een heel subtiele aanraking van de bovenarm. Het is onderzocht dat dit bijvoorbeeld effect heeft op hoe aardig we iemand vinden, of we iemand vertrouwen en of we sneller geneigd zijn om aan een verzoek te voldoen. Een slimme serveerster kan bijvoorbeeld op die manier meer fooi krijgen.’

Om zulke effecten in de ICT toe te passen moet nog onderzocht worden, zegt Van Erp. ‘Dat is het spannende van mijn vakgebied.’ Want dat tast toekomst heeft, staat voor hem vast. ‘Sociale robots komen eraan en de vijfde generatie mobiel internet moet tactiele interactie gaan ondersteunen.’

Stay tuned

Sign up for our weekly newsletter.