De uit Vlaanderen afkomstige hoogleraar Maex was uitgenodigd om tijdens een zomerborrel haar licht te laten schijnen over de verschillen tussen Nederlandse en Vlaamse universiteiten. In Vlaanderen experimenteren hogescholen en universiteiten al met het keuren van hun eigen opleidingen. De Nederlands Vlaamse Accreditatie Organisatie keurt alleen nog de instelling als geheel. Nederland start na jarenlang gesteggel volgend jaar met een minder vergaand experiment, waaraan drie universiteiten en drie hogescholen zullen meedoen.
Vlaams model
Moet Nederland het Vlaamse model volgen? Maex lijkt er naar te neigen. Ze vindt dat universiteiten en hogescholen meer verantwoordelijkheid mogen dragen. 'Ik pleit ervoor om de controle terug te duwen', zegt ze. 'Het evenwicht is zoek. We moeten instellingen meer het vertrouwen geven om zelf de kwaliteit van hun onderwijs te bewaken.'
Verder sprak ze over de verschillen én overeenkomsten die ze ziet tussen Nederlandse en Vlaamse universiteiten. Ze complimenteerde beide landen met het hoge niveau van de onderzoek, maar zag ook de keerzijde. 'We zijn de dupe geworden van ons eigen succes.'
De kloof tussen onderzoek en onderwijs is op Nederlandse universiteiten nog groter dan in Vlaanderen, zei ze. Onderzoekers moeten het nut van lesgeven niet onderschatten. 'Vragen van studenten laten je als onderzoeker kritisch naar je eigen werk kijken.'
Leenstelsel
In haar speech complimenteerde ze de Nederlandse studenten. 'Het leenstelsel heeft gezorgd voor een andere dynamiek. Veel studenten moeten nu werken naast hun studie. Daarvoor moeten we veel respect hebben. Als ik zie wat studenten allemaal naast hun studie doen, heb ik geen problemen met een zesjescultuur.'