Rector Thom Palstra beet de spits af op de Onderwijsdag, door het belang van deze dag te onderschrijven. Ook vond hij dat het volgens hem hoge deelnemersaantal daarvan een bevestiging is.
Want goed onderwijs is belangrijk, stelde de rector aan de hand van historische voorbeelden. Zo noemde hij onder meer het begrip ‘Bildung’ van de Duitse geleerde Wilhelm von Humboldt. De boodschap van vandaag de dag: studenten moeten aangemoedigd worden aan zelfontplooiing te doen en een brede blik ontwikkelen op de wereld.
Sandor Löwik wint BIG
Na de rector was oud-rector Ed Brinksma aan de beurt. Hij reikte de naar hem vernoemde Brinksma Innovation Grant (BIG) voor het eerst uit. De winnaar: Sandor Löwik, universitair docent bij de vakgroep NIKOS (BMS). Hij kreeg een beeldje in de vorm van een varken en een bloemetje. Maar belangrijker dan de eer is dat Löwik een jaar lang de vrijheid krijgt om te experimenteren met onderwijs.
Drempelconcepten
Löwik richt zich op zogenoemde drempelconcepten. ‘Ik wil bepaalde academische vaardigheden die wij als docenten zo gemakkelijk vinden doorgronden’, vertelde hij. ‘Het wordt gezegd dat wij als experts voor een klas staan, maar als experts zijn we in staat om slechts 30 procent van onze kennis over te brengen. Waarom kunnen we die andere 70 procent niet overdragen?’
Als voorbeeld noemde Löwik een eigen praktijkervaring. ‘Ik vroeg aan derdejaars bachelorstudenten om een theoretisch concept te kiezen, dat toe te passen en er een essay over te schrijven. Oftewel drie academische vaardigheden die volgens mij redelijk eenvoudig toe te passen zijn. Ik gaf alle zestig essays een onvoldoende. Ik zag het als mijn schuld, want ik had de materie blijkbaar niet goed uitgelegd. Voor de herkansing legde ik het ze beter uit, hielp ik ze zelfs op weg. Vervolgens haalde bijna iedereen het. Maar ik besefte dat ik ze slechts een trucje leerde om het vak te halen. Ik heb ze ‘de waarom’ van deze vaardigheden nooit uitgelegd.’
Daar poogt Löwik verandering in te brengen. Volgend jaar presenteert hij zijn resultaten en is hij degene die de Brinksma Innovation Grant uitreikt aan zijn opvolger.
Pedagogiek op de universiteit
De keynotelezing deze ochtend kwam van Maria Knutson Wedel, werkzaam als onderwijscoördinator bij de Zweedse Chalmers University of Technology. Ze vertelde over de onderwijsvisie van haar universiteit en hoe ze daar in de loop der jaren mee experimenteerden.
Zo werden docenten begin jaren ’90 verplicht om lessen te krijgen in pedagogiek. ‘Sommigen vonden het niet relevant, maar ze vonden het wel fijn om gecoacht te worden’, vertelde Knutson Wedel. ‘We veranderden het systeem in 2008 en focusten ons meer op de behoeften van docenten. Dat leverde ons veel op. Docenten gingen anders denken over pedagogiek, werden enthousiaster over onderwijs en kregen meer zelfvertrouwen.’
Ook kon Knutson Wedel niet om het centrale thema heen, de wisselwerking tussen onderwijs en onderzoek. ‘Denk vooral goed na over de manier waarop je onderzoek integreert in onderwijs. Je moet het hele spectrum meepakken. Laat studenten zowel toeschouwer als deelnemer zijn en denk goed na waarom en hoe je onderzoek mengt met onderwijs.’
De rest van de dag gingen deelnemers aan de slag tijdens workshops, gevolgd door een lezing van Pedro de Bruyckere (auteur van het boek ‘Urban myths about learning and education’) en een afsluitende borrel.
