De samenwerking met Mars One is gaandeweg gestopt, zo laat directeur marketing en communicatie Atilla Kerpisci weten. ‘In 2015 is er een moment geweest dat het CvB en het strategisch beraad zeiden: voor een echt partnerschap met Mars One is het project te risicovol, en is het afbreukrisico voor de UT te groot. We konden gewoon niet goed genoeg beoordelen of Mars One levensvatbaar is, en dus wilden we er niet financieel in investeren.’
Ondernemende alumnus
Van animositeit is volgens Kerpisci geen sprake. ‘Bas Lansdorp is een ondernemende alumnus en daar zijn we blij mee’, zegt hij. ‘Mars One is bejubeld en verguisd, zoals altijd gebeurt met mensen en projecten die het hoofd boven het maaiveld steken. Ik heb alle vertrouwen in de intenties van Lansdorp. Ik ken hem als een keurige en correcte man. Dus ja, een podium zouden we hem zo weer bieden om zijn verhaal te vertellen, bijvoorbeeld op een lezing.’
Lansdorp zegt over de samenwerking: ‘De UT was in het prille begin een kleine twee jaar science and education partner. Mars One kende in die periode minder voortgang dan we wilden, vooral de financiering van het project liep achter bij doelstelling. Daarop besloot de UT om niet een derde jaar door te gaan. Dat is prima; we hebben in die twee jaar goed contact gehad en een mooi project gedaan met ATLAS.’
Science and education partner
De UT werd in 2013 door Mars One aangekondigd als ‘first science and education partner’. Toenmalig rector Ed Brinksma verheugde zich op de samenwerking: ‘Het team heeft een enorme ambitie, durft groot te denken, toont veel lef en een geweldige ondernemerszin. De expeditie naar Mars zal een extra impuls geven aan spin-offs op het gebied van zonnepanelen, recycling en training voor extreme omstandigheden.’ Collegevoorzitter Victor van der Chijs zei in 2015: ‘Het belangrijkste is om de UT in de volle breedte in te zetten.’ Toen was het nog een reële optie om het project op de campus te vestigen.
'Door drukte heb ik nooit aan Mars One gewerkt'
Die inzet kwam er ook, zij het niet in ‘de volle breedte’. UT-hoogleraar Stefano Stramigioli prijkt op de site van Mars One als ‘adviseur’. In het begeleidende citaat zegt hij: ‘I am really happy and honored to be part of it’.
‘Bij de start vroeg Lansdorp of ik adviseur wilde zijn’, zegt Stramigioli nu. ‘Daar heb ik ja op gezegd, omdat ik het idee uitdagend vond en mijn robotica-kennis relevant is. Door drukte heb ik nooit effectief aan Mars One gewerkt. Ik krijg nog steeds mailtjes over de voortgang van het project. Die lees ik eigenlijk niet omdat er te veel andere dingen spelen. Op zich vind ik dat jammer, Bas Lansdorp is een gemotiveerde en goede vent. Ik vind het daarom ook geen probleem om als adviseur op de website te staan.’
Ook University College ATLAS deed een duit in het Mars One-zakje. In 2014 stond een semester van de opleiding in het teken van de marsmissie. Decaan Jennifer Herek zegt daar over: ‘Het was een eenmalig partnerschap, waar leuke dingen zijn uitgekomen. Maar sindsdien hebben we geen contact meer.’
Kritiek
Vanaf het begin van Mars One is er, naast lof voor het grote denken, kritiek op de onderneming. Onlangs deed het Amerikaanse nieuwsplatform Inverse onderzoek. Ze spraken aspirant-astronauten, keken naar de financiën en legden contact met partnerondernemingen als Lockheed Martin en SpaceX. Het beeld dat geschetst wordt, is ontluisterend: de astronauten geloven niet dat er een raket de ruimte in gaat, de financiën zouden niet op orde zijn en partners zeggen alleen in het prille begin, in 2013, een opdracht uitgevoerd te hebben. Ook het Financieele Dagblad schrijft regelmatig over het project. Laatst nog over een geldschieter die betrokken is bij een onderzoek naar koersmanipulatie.
Bas Lansdorp is niet onder de indruk van het artikel op Inverse. ‘Het is echt een onzinstuk’, zegt hij. ‘Daarom heb ik er niet in het openbaar op gereageerd, we vonden het beter om het te negeren.’ Ook de kritiek op de investeerder weerlegt hij. ‘We kijken juist kritisch naar onze investeerders. Dat verhaal over koersmanipulatie is heel onwaarschijnlijk. Mars One loopt gewoon, we voeren op dit moment gesprekken met een grote financier.’